| Bosnian |
| has gloss | bos: Iluvatar je imaginarni lik iz knjige Silmarilion. O njemu se govori na samom početku Tolkinove knjige Silmarilion. Na visokovilenjačkom ime mu je Iluvatar , ali se zove i Eru, što znači Jedini. Iluvatar je postojao nezavisno prije drugih. On je uz pomoć moći Neuništivog plamena, koji mu je davao moć da stvara život, stvorio prvu rasu Ainure, znane i kao Valari i Majari. Za te duhove je oblikovao Bezvremene Holove. Svakom duhu je podario moćan glas. Predložio im je da održe koncert. Muzika je bila divna, i Iluvatar joj je dao materijalni oblik. Tako je nastala Arda, ili Srednja Zemlja. Iliuvatar je dozvolio Valarima da odu u Srednju Zemlju, ali pod uslovom da podijele njenu konačnu sudbinu. Dosta Valara nije došlo u Srednju Zemlju već je ostalo sa Iluvatarom. Najjači Valar je bio Melkor koji je postao praotac sveg zla. |
| lexicalization | bos: Iluvatar |
| Bulgarian |
| has gloss | bul: Илуватар е герой от творбите на Дж.Р.Р.Толкин „Силмарилион“, „Властелинът на пръстените“ и др. Той създава Айнурите и чрез музиката на Айнурите — света Арда. Наричан е още Еру, Единствения и Баща на всичко. |
| lexicalization | bul: Илуватар |
| Catalan |
| has gloss | cat: Eru (LÚnic) és, a la mitologia creada per John R.R. Tolkien referida a la Terra Mitjana, el Déu únic i principal creador. També és conegut amb el nom dIl·lúvatar. |
| lexicalization | cat: Eru |
| Czech |
| has gloss | ces: Eru (quenyjsky Jediný) nazývaný také Ilúvatar („otec všech“), případně Eru Ilúvatar je nejvyšším bohem a stvořitelem světa Ardy ve fantasy J. R. R. Tolkiena. |
| lexicalization | ces: Eru Ilúvatar |
| Danish |
| has gloss | dan: Eru (quenya "Den Ene") eller Ilúvatar (quenya "Al-fader") er i J.R.R. Tolkiens univers altets skaber og den højeste guddom, som skabte ainurne og verden Eä (inkl. Midgård). Eru har ikke efterfølgende – med undtagelse af riget Númenors fald – grebet ind i verdens gang, men foretrækker i stedet at lade valarne og maiarne om at styre den. |
| lexicalization | dan: Eru |
| Basque |
| has gloss | eus: Iluvatar (quenyazko ilúve hitzetik, "guztia", eta atar hitzetik, "aita"), Tolkienen legendariumeko izaki bat da, Eäko sortzaile eta jainko bakar bezala. Eru ere deitua da, "Bakarra". Ainulindälen, Silmarillion lanaren lehen zatia dena, Eruk, Ainurrak, Sakratuak, nola sortu zituen eta hauek, Iluvatarrek mundu fisikoa sortzeko erabili zuen musika nola egin zuten kontatzen da. |
| lexicalization | eus: Iluvatar |
| Persian |
| has gloss | fas: ارو ، خالق یگانه در داستانهای تالکین است. در آردا او را ایلوواتار (به معنی پدر همه) مینامیدند. و او نخست آینور (قدیسان) را آفرید، که روحهای جهان و ثمرهٔ اندیشهٔ وی بودند و به آنها نغمه سرایی را آموخت و از همسرایی آنها جهان آردا بوجود آمد. |
| lexicalization | fas: ارو ایلوواتار |
| Finnish |
| has gloss | fin: Eru (Yksi) eli Ilúvatar (Kaiken Isä) on J. R. R. Tolkienin luomassa fantasiamaailmassa vaikuttava ylijumala. |
| lexicalization | fin: Eru Ilúvatar |
| French |
| has gloss | fra: Dans l’œuvre de J. R. R. Tolkien, Ilúvatar (Dieu), également appelé Eru , est le créateur d’Eä. Il ne sagit pas dun dieu fictif, mais d'une représentation du Dieu chrétien . |
| lexicalization | fra: Eru iluvatar |
| lexicalization | fra: Eru Ilúvatar |
| Galician |
| has gloss | glg: Ilúvatar (do quenya ilúvë, "todo" e atar "padre") é un ente ficticio que aparece na obra do novelista J. R. R. Tolkien coma o creador de Eä. Tamén é chamado Eru, o Único. Na Ainulindalë, a primeira parte d'O Silmarillion, nárrase a forma na que aconteceu a creación dos Ainur, os Sagrados, por parte de Eru Ilúvatar, e de coma eles fixeron unha Gran Música (Ainulindalë) a partir da cal Ilúvatar creou o mundo físico, o Reino de Arda. |
| lexicalization | glg: Eru Ilúvatar |
| Hebrew |
| has gloss | heb: אילובטר (Illuvatar) הוא שמו של האל בספריו של ג'ון רונלד רעואל טולקין (שר הטבעות, ההוביט). |
| lexicalization | heb: אילובטר |
| Italian |
| has gloss | ita: Eru (lUno), che in Arda è chiamato Ilúvatar (Padre di Tutto), è il nome che, nella sua mitologia fantasy, J.R.R. Tolkien dà a colui che può essere definito come il Dio cristiano, lEssere Supremo, il creatore di tutte le cose, in particolare degli Ainur (esseri spirituali equiparabili per certi versi agli dei pagani) e delluniverso (Eä, di cui Arda è una parte), sebbene pure gli Ainur abbiano una loro parte nella creazione. Eru riveste un ruolo importante nelle storie narrate ne Il Silmarillion ma non è menzionato per nome nei romanzi più famosi di Tolkien, Lo Hobbit e Il Signore degli Anelli (A lui ci si riferisce come "lUno" nella parte dellAppendice A di questultimo dove si parla della caduta di Númenor). |
| lexicalization | ita: Eru Ilúvatar |
| Japanese |
| has gloss | jpn: エル・イルーヴァタール（）は、J・R・R・トールキンの中つ国を舞台とした小説、『シルマリルの物語』の登場人物。中つ国の唯一神。単純にエル（唯一なるもの）もしくはイルーヴァタール（万物の父）とも呼ばれる。 |
| lexicalization | jpn: エル・イルーヴァタール |
| Latin |
| has gloss | lat: Eru Ilúvatar est Deus unicus in legendario Tolkieniano. Ipse Ainur creavit, quae creaturae spirituales sunt. Ainur et Ilúvatar mundum creaverunt per cantu quo Ainulindalë dicitur. |
| lexicalization | lat: Eru Iluvatar |
| lexicalization | lat: Eru Ilúvatar |
| Dutch |
| has gloss | nld: Ilúvatar (Vader van Allen) of Eru (Quenya: De Ene, Hij die alleen is) is de schepper in de mythologie van de wereld die J.R.R. Tolkien creëerde. |
| lexicalization | nld: Ilúvatar |
| Norwegian Nynorsk |
| has gloss | nno: Eru (alvisk: Den eine), som og er kalla Ilúvatar (a: Himmelfaderen), er den nemninga alvane i Tolkien si dikting gir Gud. |
| lexicalization | nno: Eru |
| Norwegian |
| has gloss | nor: Eru Ilúvatar (Eru fra Quenya: Den Ene, Ilúvatar fra "Ilúvë" All og "Atar" – far) er i romanen Silmarillion av J.R.R. Tolkien den skapende Gud, som, det er beskrevet i Ainulindalë (den helliges musikk), ut fra tanken hans kommer Ainuene, som betyr de hellige. Han lærte dem de tre musikalske Themen, som senere Ea, verden, skulle komme av. |
| lexicalization | nor: Ilúvatar |
| Polish |
| has gloss | pol: Eru (w quen. Jedyny), zwany również Ilúvatarem (w quen. Ojciec Wszechrzeczy) – w dziełach J. R. R. Tolkiena najwyższy Bóg, stwórca aniołów (Ainurów), Wszechświata (Eä), Ziemi (Ardy) i jej mieszkańców. Jest jedynym, wszechmocnym stwórcą, lecz opiekę nad Ardą przekazał Ainurom (a właściwie piętnastu najpotężnejszym spośród tych, którzy zstąpili do Ardy - Valarom). |
| lexicalization | pol: Eru Iluvatar |
| lexicalization | pol: Eru Ilúvatar |
| Portuguese |
| has gloss | por: Eru Ilúvatar é o nome do Deus Supremo na obra de J.R.R.Tolkien. É o criador onipotente, tendo delegado, porém, a maioria de suas ações dentro da Terra (Eä) aos Ainur. Eru é uma figura importante n'O Silmarillion e também em Contos Inacabados, mas não é mencionado diretamente em outros trabalhos de Tolkien como O Hobbit e O Senhor dos Anéis, onde apenas é aludido como "o Único" no Apêndice A que fala sobre a Queda de Númenor. O nome Eru significa "o Único", e Ilúvatar quer dizer, em élfico, "Pai de Tudo". Simbolicamente, é o equivalente do Deus cristão (Javé,Yahweh, Jehovah, Jeová, YHVH), embora Tolkien, que era católico fervoroso, tenha negado em suas Cartas qualquer intenção de representar o deus cristão em Eru Ilúvatar. Os Filhos de Eru e outras criações Inicialmente Eru criou os Ainur de seu pensamento. |
| lexicalization | por: Eru Ilúvatar |
| Moldavian |
| has gloss | ron: Eru Ilúvatar este numele elfesc pentru cuvântul zeu, în Legendariumul scriitorului elglez J.R.R. Tolkien. El este atotputernic, dar a lăsat Ainurii să conducă Arda (însuşi Pământul) şi chiar modelarea ei le-a fost permisă Ainurilor. |
| lexicalization | ron: Eru Iluvatar |
| lexicalization | ron: Eru Ilúvatar |
| Russian |
| has gloss | rus: Э́ру Илу́ватар (Eru Ilúvatar) — в легендариуме Джона Р. Р. Толкина — Бог-Творец. Эру создал Айнур и Эа (вселенную). |
| lexicalization | rus: Эру Илуватар |
| Slovak |
| has gloss | slk: Eru (jeden) na Arde nazývaný Ilúvatar (Otec všetkého) je v Tolkienovom svete meno pre Najvyššieho Boha. Tolkien chápe Eruho nie ako meno fiktívneho Boha, ale ako meno fiktívneho jazyka pre reálneho monoteistického Boha. |
| lexicalization | slk: Eru Ilúvatar |
| Castilian |
| has gloss | spa: Ilúvatar (del Quenya ilúvë, "todo" y atar "padre") es un ser ficticio que aparece en la obra del novelista J. R. R. Tolkien como el creador y dios único y absoluto del Eä. También es llamado Eru, el Único, por los elfos. En la Ainulindalë, la primera parte de El Silmarillion, se narra la forma en que ocurrió la creación de los Ainur, los Sagrados, por parte de Eru, y de cómo ellos hicieron una Gran Música a partir de la cual Ilúvatar creó el mundo físico. |
| lexicalization | spa: Iluvatar |
| lexicalization | spa: Ilúvatar |
| Serbian |
| has gloss | srp: Еру Илуватар је име најмоћнијег створења у Толкиновом легендаријуму. Он је, међутим, већину делања унутар оквира Ee препустио Аинурима, укључујући и само обликовање Арде (Земље). Еру се појављује у "Силмарилиону", али именом није поменут у најпознатијим Толкиновим делима, "Хобиту" и "Господару прстенова" (на њега се упућује као на "Јединственог" у Додатку А, где се говори о пропасти Нуменора). |
| lexicalization | srp: Илуватар |
| Swedish |
| has gloss | swe: Ilúvatar eller Eru är i J.R.R. Tolkiens sagovärld hela alltet och Ardas (jordens) skapare. Hans första barn var Ainur (vissa av dem blev Valar). Ilúvatar skapade också alverna, hans förstfödda, och senare människorna. Åt Valar och alverna gav han landet Aman, dit varken människor eller andra raser hade tillträde. Dit kunde alverna segla om de var trötta på Midgårds krig. I Aman råder evigt liv. Endast en människa fick tillträde till Aman, sjöfararen Eärendil. "Ilúvatar" är alviska och betyder "Alltets herre". Eru är egentligen ett mer ursprungligt namn, men redan i Ainulindalë används Ilúvatar mer frekvent. |
| lexicalization | swe: Iluvatar |
| lexicalization | swe: Ilúvatar |
| Thai |
| has gloss | tha: เอรู อิลูวาทาร์ เป็นชื่อภาษาเอลฟ์ของ "พระเจ้า" แห่งปกรณัมชุดมิดเดิลเอิร์ธ ของ เจ. อาร์. อาร์. โทลคีน ในฐานะทรงเป็นพระผู้สร้างเพียงหนึ่งเดียว เป็นผู้สร้างเหล่าเทพไอนัวร์ เป็นผู้สร้าง เออา หรืออาร์ดา และสรรพชีวิตทั้งหลายบนโลกใบนั้น แม้จะเป็นตัวละครที่มีบทบาทสำคัญที่สุด แต่ก็มิได้ถูกเอ่ยถึงเลยในนิยายซึ่งสร้างชื่อเสียงฉบับแรกๆ ของเขา คือ เดอะฮอบบิท และ เดอะลอร์ดออฟเดอะริงส์ (มีกล่าวถึงในภาคผนวกของ เดอะลอร์ดออฟเดอะริงส์ เล็กน้อยด้วยคำว่า "พระผู้เป็นหนึ่ง") |
| lexicalization | tha: อิลูวาทาร์ |
| Turkish |
| lexicalization | tur: Eru Iluvatar |
| lexicalization | tur: Eru Ilúvatar |
| Chinese |
| has gloss | zho: 一如（Eru），意思是「獨一的一位」，又稱伊露維塔（Ilúvatar），「眾生萬物之父」。英國作家約翰·羅納德·鲁埃爾·托爾金的史詩式奇幻小說《精靈寶鑽》中的人物。托爾金世界之中的上帝，埃努（天使）和一亞（宇宙）的創造者。但維拉則代伊露維塔統治阿爾達（世界），包括塑造阿爾達的工作。一如是《精靈寶鑽》故事最重要的一部份，但在托爾金最著名的作品：《哈比人歷險記》和《魔戒》沒有提及一如，僅僅在《魔戒》附錄A暗示努曼諾爾帝國的滅亡出自一如之手。 |
| lexicalization | zho: 伊露維塔 |