| Belarusian |
| lexicalization | bel: Вадзянік |
| Bulgarian |
| has gloss | bul: Водник (Воденик, Водяной, Водяник, Wodzanoy) в славянската митология е дух — господар на реки, потоци и извори. Водникът е повелител на русалките. Често вреди на хората. |
| lexicalization | bul: Водник |
| Czech |
| has gloss | ces: Vodník je jednou z nejznámějších postav českých pohádek a pověstí. Nazývá se též hastrman, vasrman, basrman a podobně (z německého Wassermann – vodní muž). Jde o ztělesnění ducha vody, a proto se pověsti o něm vyskytují prakticky všude, kde se nachází nějaká vodní plocha, ať už jde o jezero, rybník, řeku nebo potok. Kromě českých pověstí je vodník znám také v Německu, zatímco například ve Francii nebo Polsku jde o bytost prakticky neznámou. Podle lidové démonologie je vodník (podobně jako čert) padlý anděl, který při svržení z nebe spadl do vody. |
| lexicalization | ces: vodník |
| German |
| has gloss | deu: Die Bezeichnung Wassermann ist ein Oberbegriff für männliche Wassergeister. Er ist eine Gestalt aus vielen Sagen, Mythen und Märchen und kommt im gesamten europäischen Raum vor. Er ist von eher bösem Charakter, tritt aber auch ambivalent auf. Im Gegensatz dazu ist die Wasserfrau eher gutmütig und den Menschen wohlgesinnt. Die weibliche Form sind Nixen, Meerjungfrauen, Brunnenfrauen, Nymphen, Nereiden und Sirenen. |
| lexicalization | deu: Wassermann |
| Esperanto |
| has gloss | epo: Nikso estas fabela estulo, vivanta ĉefe sub la akvo. Li aspektas preskaŭ kiel homo, sole sur la piedoj li havas naĝilojn. Li komprenas al akvaj animaloj kiel estas fiŝoj, sed li kapablas interkompreniĝi eĉ kun homo. Pri kelkaj niksoj estas konate, ke ili estas aĝaj preskaŭ eĉ kelkcent jaroj kaj ke ili interkompreniĝos per ĉiuj lingvoj (verŝajne ili uzas telepation, ĉar sub la akvo oni ne povas paroli). Ili sidadas sur branĉoj de salikoj ĉe fiŝlagoj kaj riveroj aŭ ĉe akvaj muelejoj, ili fumetas cerbumante. Iam ni povas trovi ilin en gastigejo. Ĉiam estas sub ili akvo, ĉar ili havas senĉese malsekajn vestojn, sed kiajm ili forlasas la akvon, ili estas sekaj. |
| lexicalization | epo: Nikso |
| Finnish |
| has gloss | fin: Vodjanoi on slaavilaisen kansanperinteen miespuolinen veden henki, vetehinen. Vodjanoi voi esiintyä hyvin monenlaisissa hahmoissa. Hänen sanotaan asuvan vedenpyörteessä tai vedenalaisessa palatsissa, joka on täynnä uponneista laivoista peräisin olevia aarteita. |
| lexicalization | fin: Vodjanoi |
| French |
| has gloss | fra: Un vodianoï/vodovik dedushka (водяной; en russe) ou vodianyk (водяник; en ukrainien) ou wodnik (en polonais) ou vodník (en slovaque et tchèque; pluriel vodníci) ou povodnj / vodni mož (en slovène) ou vodnik (водник; en bulgare) ou wodby muž, wodnykus (en sorabe) est un personnage de la mythologie slave qui vit dans l'eau. |
| lexicalization | fra: Wodianoi |
| lexicalization | fra: Wodianoï |
| Croatian |
| has gloss | hrv: Vodanoj je u slavenskoj mitologiji bio vodeni demon koji je živio u potocima, jezerima i rijekama. |
| lexicalization | hrv: Vodanoj |
| Italian |
| has gloss | ita: Il vodník è una creatura fantastica ricorrente nel folclore boemo. Viene descritto come una sorta di folletto e raffigurato abitualmente con i colori rosso e verde. Porta un cappello a tuba e una marsina con il lembo sinistro gocciolante. Si tratta di una creatura acquatica, il cui compito è quello di raccogliere le anime degli annegati nella Moldava e custodirle in piccole ampolle di vetro depositate sul fondo del fiume. Può restare fuori dall'acqua solo per brevi periodi; quando il lembo della sua marsina smette di gocciolare deve ritornare al più presto nel suo elemento. Il carattere del Vodník varia nelle diverse versioni della leggenda. In alcuni casi appare come una creatura bonaria, una sorta di vecchio saggio, che ama intrattenersi nell birrerie praghesi che sorgono in prossimità del fiume. |
| lexicalization | ita: Vodnik |
| lexicalization | ita: vodník |
| Japanese |
| has gloss | jpn: ヴォジャノーイ (Vodianoi) は、東欧に伝わる妖精。 |
| lexicalization | jpn: ヴォジャノーイ |
| Dutch |
| has gloss | nld: De vodník is een personage uit de Slavische mythologie. |
| lexicalization | nld: vodník |
| Polish |
| has gloss | pol: Utopiec (lokalnie znany jako utopek, utoplec, utopnik) – zły i podstępny demon wodny z wierzeń słowiańskich, często utożsamiany z wodnikiem. Utopce rodziły się z dusz topielców i poronionych płodów. Podobnie jak wodniki zamieszkiwały wszelkie zbiorniki wodne (łącznie ze studniami i rowami przydrożnymi) i topiły kąpiących się oraz przechodzące przez rzekę zwierzęta. Odpowiadały także za wylewy rzek oraz zatapianie pół i łąk. Utopce przybierały postać wysokich, bardzo chudych ludzi o oślizgłej, zielonej skórze, z dużą głową i ciemnymi włosami. W czasie nowiu utopce wychodziły na brzeg. Często zwabiały wówczas do siebie ludzi, bawiąc się z nimi w zagadki. Osobę próbującą oszukiwać w zagadkach natychmiast topiły. |
| lexicalization | pol: utopiec |
| lexicalization | pol: Utoplec |
| Russian |
| has gloss | rus: Водяно́й (водяник, водяной дедушка, водяной шут, водовик) (чеш. vodník, сербо-лужицк. wodby muž, wodnykus, словен. povodnj, vodni mož и др.) — в славянской мифологии дух, обитающий в воде, хозяин вод. Воплощение стихии воды как отрицательного и опасного начала. |
| lexicalization | rus: водяной |
| Slovak |
| has gloss | slk: Vodník alebo staršie vodnár je slovanská rozprávková bytosť žijúca vo vode, zobrazovaná napr. v podobe malého, škaredého muža s dlhými vlasmi. Existujú obdoby u Germánov a podobne. Názvy v slovanských jazykoch sú: vodník/hastrman (čeština); wodnik (poľština); vodianoj/vodovik/vodianoj deduška (водяной; ruština); vodianyk (водяник; ukrajinčina); povodnj / vodni mož (slovinčina); wodby muž, wodnykus (lužická srbčina). |
| lexicalization | slk: Vodník |
| Serbian |
| has gloss | srp: Водењак је, у словенског митологији, дух који борави у водама (у језерима, барама и вировитим рекама), најчешће покрај воденица, и пролазнике стропоштава у воду да би их учинио својим слугама. |
| lexicalization | srp: Водењак |
| Swedish |
| has gloss | swe: Vodjanoj var en grupp vattenandar i slavisk mytologi. |
| lexicalization | swe: Vodjanoj |
| Silesian |
| has gloss | szl: Utopek, Utoplec lebo Wasermůn je to morcha wodno podug berybojek, godek, uosprowek, powjarek, zawjeřyńůw a wicůw, kero ukozuje śe we Gůrnym Ślůnsku, idyntiko s polskym Wodńikym. Uosprowki uo Utopku sům uobstůnům tajlům ślůnskij kultury. Lyjbysraumym Utopka mjały by być barzoły, barziny, rybńiki, rzyki, plosa, a stawy. |
| lexicalization | szl: Utopek |
| Ukrainian |
| has gloss | ukr: Водяни́к — це злий дух, втілення водної стихії як негативного й небезпечного явища. Це перетрансформований образ скинутого з Вирію чорта, який за 40 діб потрапив у водне середовище і за наказом Бога там залишився. Етнографи вважають, що вірування давніх українців у водяника бере початок з язичницьких уявлень про обожнення всього, пов'язаного з водною стихією. Водяник найчастіше мав вигляд старого діда, покритого водоростями, з довгою бородою і хвостом. Міг перевтілюватися у різні істоти — дитину, козла, собаку, качура, рибу тощо. Вважалося, що його володіння обмежувалися водоймищем. Розгніваний водяник міг наносити людям збитки: розливати річки, руйнувати греблі, млини, топити людей. Цей образ докладно описаний у «Лісовій пісні» Лесі Українки. Водяник символізує собою зло, яке підстерігає людину у воді. |
| lexicalization | ukr: водяник |
