| has gloss | hye: Խաղբակյաններ, իշխանական տոհմ միջնադարյան Հայաստանում։ Սերվել է Արցախի Առանշահիկ նախարարական տնից։ XII դ. վերջին տոհմի ներկայացուցիչները մասնակցել են սելջուկ–թուրքերի դեմ մղված ազատագրական մարտերին։ Հայաստանի կենտրոնական մասի քաղաքների ու բերդերի համար մղված ճակատամարտերում աչքի է ընկել Խաղբակյաններից Վասակն իր որդիների Պապաքի, Մկդեմի ու Պռոշի հետ, որի համար Հայաստանի իշխանապետներ Զաքարյաններից 1201–1203–ին ժառանգական տիրակալության իրավունքով նոր տիրություններ է ստացել Գառնիի կողմերում ու Վայոց ձորում և նշանակվել կուսակալ։ Խաղբակյանները հիշյալ տարածքում բարեշինել և ամրացրել են Սրկղունք ավանը Բոլորաբերդով և այն դարձրել իշխանանիստ։ Մինչմոնղոլական և մոնղոլական տիրապետության հաստատման շուրջ կեսդարյա ժամանակաշրջանի Հայաստանի քաղաքական ու մշակութային պատմության ուշագրավ երևույթներից է Վասակի կրտսեր որդու՝ Պռոշ–Հասանի գործունեությունը։ 1228–ին նա ջարդել է Ջալալ–էդ–Դինի, իսկ մոնղոլների օրոք բազմաթիվ արիություններ է գործել, որի համար գովերգվել է XIII դ. |