| Information | |
|---|---|
| has gloss | (noun) a stable particle with positive charge equal to the negative charge of an electron proton |
| has gloss | eng: A proton is part of an atom. They are found in the nucleus of an atom along with neutrons. The periodic table groups atoms according to how many protons they have. A single atom of hydrogen (the lightest kind of atom) is made up of an electron moving around a proton. Most of the mass of this atom is in the proton, which is almost 2000 times heavier than the electron. Protons and neutrons make up the nucleus of every other kind of atom. In any one element, the number of protons is always the same. An atom's atomic number is equal to the number of protons in that atom. |
| has gloss | eng: The proton is a subatomic particle with an electric charge of +1 elementary charge. It is found in the nucleus of each atom, along with neutrons, but is also stable by itself and has a second identity as the hydrogen ion, H+. It is composed of three fundamental particles: two up quarks and one down quark. |
| lexicalization | eng: PROTON |
| subclass of | (noun) a constituent (proton or neutron) of an atomic nucleus nucleon |
| has subclass | (noun) a positively charged atom of hydrogen; that is to say, a normal hydrogen atomic nucleus hydrogen ion |
| Meaning | |
|---|---|
| Afrikaans | |
| has gloss | afr: :Vir ander betekenisse sien proton (dubbelsinnig). Die proton is n subatomiese partikel met n positiewe elektriese lading en n massa van 1 op die skaal van atoommassas; omtrent 1 836 keer die massa van n elektron. |
| lexicalization | afr: proton |
| Arabic | |
| has gloss | ara: في فيزياء الجسيمات البروتون (كلمة بروتون تعني الأول بالإغريقية) وكان يظن في بادئ الأمر أنه جسيم أولي (لا يتكون من جسيمات أصغر) ولكن تبين فيما بعد خطأ هذا الزعم، والبروتون من مكونات الذرة وله شحنة كهربية موجبة مقدارها 1.6 × 10−19 كولوم ، تعادل تماما الشحنة التي يحملها الإلكترون إلا أن الإلكترون شحنته سالبة، وكتلة البروتون مقدارها 1.6726231 × 10−27 كيلوجرام، أو ما يقارب 1800 ضعف كتلة الإلكترون. ونظرا لصغر كتلة البروتون بالكيلوجرام عدد صغير جدا يصعب حفظه عن ظهر قلب يستعمل الفيزيائيون وحدة MeV للتعبير عن كتلة الإلكترون وهذه تعادل 938 MeV. |
| lexicalization | ara: بروتون |
| Standard Arabic | |
| lexicalization | arb: بروتون |
| Asturian | |
| has gloss | ast: En física, el protón (en griegu protón significa primeru) ye una partícula subatómica con una carga llétrica duna unidá fundamental positiva (+)(1,602 x 10–19 culombios) y una masa de 938,3 MeV/c2 (1,6726 × 10–27 kg) o, del mesmu mou, unes 1836 vegaes la masa dun electrón. Esperimentalmente, adícasel protón como estable, con un llímite inferior na so vida media dunos 1035 años, magar que dalgunes teoríes predicen quel protón pue desintegrase. El protón y el neutrón, en conxuntu, conócense como nucleones, darréu quensamen el núcleu de los átomos. |
| lexicalization | ast: protón |
| Kotava | |
| lexicalization | avk: protolk |
| Azerbaijani | |
| has gloss | aze: Proton - fizikada atomun hissəciyi. |
| lexicalization | aze: proton |
| Belarusian | |
| has gloss | bel: Пратон (ад старажытнагрэцкага πρώτος — «першы, асноўны»), стабільная элемэнтарная часьцінка, ядро атама вадароду. |
| lexicalization | bel: пратон |
| Bengali | |
| has gloss | ben: প্রোটন একটি মৌলিক কণিকা। এটি স্থিতিশীল। এর রয়েছে ইলেকট্রনের সমমানের(১.৬০২১৯২ X ১০ ^ -১৯ কুলম্ব) আধান; পার্থক্য শুধু এটুকুই যে, ইলেকট্রনের আধান ধনাত্মক আর প্রোটনের আধান ঋণাত্মক। |
| lexicalization | ben: প্রোটন |
| Bosnian | |
| has gloss | bos: Proton je subatomska, nukleonska pozitivna čestica. On je dugovječni hadron nabijen pozitivnim elektricitetom sa formalnom oznakom p. Pored elektrona i neutrona, ubraja se u osnovne čestice od kojih je sastavljen atom. |
| lexicalization | bos: proton |
| Breton | |
| has gloss | bre: Ar proton a zo anezhañ ur bartikulenn isatomek a zoug ur garg elektrek 1,602.10-19 coulomb. Dizoloet e voe e 1919 gant Ernest Rutherford. Ur proton eo nukleüs izotop stankañ an atom hidrogen. Kompozet eo nukleüsoù an atomoù gant neutronoù ha protonoù dalc'het asambles gant an nerzh kreñv. Gant an niver a brotonoù en o nukleüs e vez determinet perzhioù kimiek an atomoù. |
| lexicalization | bre: proton |
| Bulgarian | |
| has gloss | bul: Протон във физиката (от гръцки - "първи, основен") е елементарна частица с положителен електричен заряд, равен на 1,6 • 10–19 кулона и маса 938 MeV/c2 (1,6726231 • 10–27 kg, или около 1836 пъти по–голяма маса от тази на електрона. Протонът се разглежда като стабилен, с долна граница на период на полуразпад (около 1035 години), макар някои теории да предсказват възможен пълен разпад на тази частица. Протонът има плътност около 2,31 × 1017 kg/m3 |
| lexicalization | bul: протон |
| Catalan | |
| has gloss | cat: El protó és una partícula subatòmica amb càrrega elèctrica positiva de 1.6 × 10-19 coulomb i massa de 1.6726231 × 10^-27} kg (aproximadament 1800 vegades més pesant que lelectró). El protó es classifica com a barió, i està compost per tres quarks (uud). Lantipartícula corresponent, l'antiprotó, té les mateixes característiques que el protó però càrrega elèctrica negativa. |
| lexicalization | cat: protó |
| Czech | |
| has gloss | ces: Ve fyzice je proton subatomární částice s kladným elementárním elektrickým nábojem tj. 1,6 × 10−19 C a hmotností 938 MeV/c2 (1.6726231 × 10−27 kg, odpovídající hmotnosti 1800 elektronů). Proton je považován za stabilní částici. Podle některých teorií se ovšem může rozpadat s poločasem rozpadu přes 1035 roků. Ověření této hypotézy je ovšem mimo rozlišovací schopnosti současných experimentálních zařízení, rozpad protonu nebyl dosud pozorován. |
| lexicalization | ces: proton |
| Chuvash | |
| has gloss | chv: Протон ( — "пĕрремĕш", "тĕп" палăртăвĕсенчен) — элементарлă пĕрчĕк. Адронсем шутне кĕрет, пăри 1/2, электро авăрĕ +1. Тепĕр ен каласан, +1/2 изо(?)пăра проекциллĕ нуклон. Виçĕ кваркран (пĕр d-кварк тата икĕ u-кварк) тытăнса тăрать. Тăнăçлă (чи кĕске пурăну тапхăрĕ — 2,9×1029 çул аркану каналĕ темле пулсан та, позитронăн тата нейтраллă пионăн1,6×1033 çул). |
| lexicalization | chv: протон |
| Mandarin Chinese | |
| lexicalization | cmn: zhì zi |
| lexicalization | cmn: 質子 |
| lexicalization | cmn: 质子 |
| Welsh | |
| has gloss | cym: | class="infobox" style="font-size: 95%; text-align: left; width: 19em;" |Proton |- ! style="background: #FFFFFF" | |- | Adeiledd y proton yn cynnwys cwarciau |- ! style="background: #BCED91" | Nodweddion |- | Dosbarthiad: Baryon Cyfansoddiad: 2 i fynu, 1 i lawr Teulu: Fermion Grwp: Cwarc Rhyngweithiad: Disgyrchedd, Electromagnetedd, Gwan, Cryf Gwrthgronyn: Antiproton Damcaniaethiad: William Prout (1815) Darganfyddwyd: Ernest Rutherford (1919) Symbol(au): p, p+, N+ Mas: 1.672621637(83)×10−27 kg 938.272013(23) MeV/c2 1.00727646677(10) u [1] Hyd oes cymedrig: >2.1×1029 blwyddyn (sefydlog) Cerrynt Trydanol: +1 e. 1.602176487(40) × 10-19 C[1] Radiws y cerrynt: 0.875(7) fm Moment y deupol trydanol: <5.4×10−24 e cm Polareiddedd Trydanol: 1.20(6)×10−3 fm3 Moment Magnetig: 2.792847351(28) μN Polareiddiedd Magnetig: 1.9(5)×10−4 fm3 Sbin: 1⁄2 Isosbin: 1⁄2 Paredd: +1 Cyddwysedig: I(JP) =... |
| lexicalization | cym: proton |
| Danish | |
| has gloss | dan: Protonen er en positivt ladet subatomar partikel som findes i atomkerner. I de fleste brintatomer er protonen alene i kernen. Ioniseret brint benævnes H+ og koncentration af H+ bestemmer pH-værdien. Protonens masse er 1,672621154 \cdot 10^-27} kg (bestemt 2008.11), hvilket svarer til 938,271742 MeV, og dens elektriske ladning er 1,602 \cdot 10^-19} Coloumb. Denne værdi kaldes elementarladningen. |
| lexicalization | dan: proton |
| German | |
| has gloss | deu: Das Proton [] (Plural Protonen []; von agr. tό próton, „das Erste“) ist ein langlebiges elektrisch positiv geladenes Hadron mit dem Formelzeichen p. Es gehört neben dem Neutron und dem Elektron zu den Bausteinen, aus denen die dem Menschen alltäglich vertraute Materie besteht. |
| lexicalization | deu: Proton |
| Modern Greek (1453-) | |
| has gloss | ell: Το πρωτόνιο είναι ένα από τα υποατομικά σωματίδια, που θεωρούνταν παλιότερα στοιχειώδες σωμάτιο, αλλά αργότερα βρέθηκε ότι έχει εσωτερική δομή. Ως νουκλεόνιο, είναι ένας από τούς βασικούς δομικούς λίθους των πυρήνων των ατόμων. Επίσης κατατάσσεται στην κατηγορία των αδρονίων με βαρυονικό αριθμό ένα, ενώ με βάση το σπιν του (που είναι 1/2) και της στατιστικής που το περιγράφει, κατατάσσεται και στα φερμιόνια. Έχει βρεθεί ότι είναι σύνθετο σωμάτιο. Σύμφωνα με το καθιερωμένο μοντέλο αποτελείται από τρία κουάρκ, δύο "πάνω" (up) και ένα "κάτω" (down) που συνδέονται με την ισχυρή αλληλεπίδραση του πυρήνα των ατόμων, που είναι υπεύθυνη για τις δυνάμεις που συγκρατούν τα πρωτόνια με νετρόνια, καθώς και με άλλα πρωτόνια. |
| lexicalization | ell: πρωτόνιο |
| Esperanto | |
| has gloss | epo: La protono estas subatoma partiklo kun pozitiva elektra ŝargo el la grupo de la barionoj. Laŭ la atoma modelo de Niels Bohr, la protonoj kaj la neŭtronoj estas la du nukleonoj aŭ eroj en la atomkerno. Ĝia maso estas 1836-oble pli granda ol tiu de elektrono. |
| lexicalization | epo: protono |
| Estonian | |
| has gloss | est: Prooton on elementaarosake, mis koosneb kvarkidest (hadron). Seega ei ole prooton mitte fundamentaalosake, vaid liitosake. Prooton on positiivse elektrilaenguga (1e ehk 1,602 × 10−19 C) barüon (barüonlaenguga 1). Prooton on fermion spinniga 1/2. |
| lexicalization | est: prooton |
| Basque | |
| has gloss | eus: Protoia (grezieratik proton = lehena) oinarrizko partikula azpiatomiko nuklear bat da, oinarrizko unitate bateko (1.602 × 10−19 coulomb) karga elektrikoa duena. Hauek, atomo erdiguneko partikula bezala, partikula txikiagoez osatuak daude, eta partikula txiki hauei quark deritze |
| lexicalization | eus: protoi |
| lexicalization | eus: Protoi |
| Persian | |
| has gloss | fas: پروتون (Proton) ذرهای بنیادی با بار مثبت است که بخشی از هر اتم را تشکیل میدهد. جرم پروتون ۱۸۳۷ برابر جرم الکترون، و معادل ۱ amu است. |
| lexicalization | fas: پروتون |
| Finnish | |
| has gloss | fin: Protoni on sähkövaraukseltaan positiivinen hiukkanen. Neutronien kanssa protonit muodostavat atomiytimet (lukuuonottamatta vedyn yksinkertaisinta isotooppia, H+ eli protiumia, joka koostuu vain yhdestä protonista). Protoni on eräs baryoneista, ja se muodostuu kahdesta ylös-kvarkista sekä yhdestä alas-kvarkista. Neutronista ja protonista käytetään myös yhteisnimitystä nukleoni. |
| lexicalization | fin: protoni |
| French | |
| has gloss | fra: Le proton est une particule subatomique portant une charge électrique élémentaire positive. |
| lexicalization | fra: proton |
| Irish | |
| has gloss | gle: Is cáithnín fo-adamhach é an prótón atá ar fáil i núicléas na n-adamh ar fad - mar sin, is núicléón é. Tá lucht leictreach deimhneach aige arb ionann é agus aonad fuaimintiúil amháin, nó 1.602 × 10−19 cúlóm. Is í an mhais atá in aon phrótón amháin ná 1.6726 × 10−27 cíleagram. Mar sin, tá sé 1836 uair níos troime ná an leictreon. De réir na mbreathnuithe, tá an prótón cobhsaí, is é sin, níl sé de chlaonadh ann titim as a chéile ná meath a theacht air. Ar a laghad, tá leathré an phrótóin níos faide ná 1035 bliain. |
| lexicalization | gle: prótón |
| Galician | |
| has gloss | glg: O protón é unha partícula usualmente situada no núcleo atómico, con carga eléctrica positiva de valor 1,6*10-19C. O protón atópase no núcleo xunto co neutrón e ambos teñen masa. O número de protóns dun átomo determina o número atómico Z deste, e a suma de número de protóns máis número de neutróns, a súa masa atómica A. |
| lexicalization | glg: protón |
| Serbo-Croatian | |
| has gloss | hbs: Proton je subatomska, nukleonska pozitivna čestica. Subatomska znači da izgrađuje atom. Nukleonska je jer je sastavni dio jezgre (nukleus). Broj protona u jezgri određuje atomski broj i određuje tip elementa kojeg nukleus formira. |
| lexicalization | hbs: Proton |
| lexicalization | hbs: протон |
| Hebrew | |
| has gloss | heb: פרוטון (מתרגום ליוונית - "ראשון") הינו נוקליאון שמשמעו חלקיק גרעיני. הפרוטון (שסימונו המדעי p) הינו חלקיק תת-אטומי בעל מטען חשמלי חיובי (שווה בגודלו ומנוגד בסימנו למטען האלקטרון). נוקליאון נוסף בגרעין הוא הנייטרון, שמטענו החשמלי אפס. |
| lexicalization | heb: פרוטון |
| Hindi | |
| has gloss | hin: प्रोट्रॉन एक धनात्मक मूल कण है, जो परमाणु के नाभिक में पाया जाता हैं । इस पर 1.602E−19 कूलाम्ब का धनावेश होता है। इसका द्रव्यमान 1.6726E−27 किग्रा होता है जो इलेक्ट्रॉन के द्रब्यमान के लगभग १८३७ गुना है। |
| lexicalization | hin: प्रोटॉन |
| Croatian | |
| has gloss | hrv: Proton je subatomska, nukleonska pozitivna čestica, mase od 938.27 MeV, naboja +1.6022 × 10−19 kulona. Subatomska znači da izgrađuje atom. Nukleonska je jer je sastavni dio jezgre (nukleus). |
| lexicalization | hrv: proton |
| lexicalization | hrv: Proton |
| Hungarian | |
| has gloss | hun: A proton az atommag pozitív töltésű részecskéje. Jele: p+. Az atommag protonokból és neutronokból áll, ezeket közös néven nukleonoknak nevezzük. A hidrogén atommagja csupán egy protonból áll. |
| lexicalization | hun: proton |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | hun: hidrogénion |
| Armenian | |
| has gloss | hye: Պրոտոն (հին հունարեն` πρῶτος — առաջին, հիմնական բառից), դրական լիցք ունեցուղ տարրական մասնիկ, որը կազմում է ատոմի կորիզը, պատկանում է բարիոնների դասին: |
| lexicalization | hye: Պրոտոն |
| lexicalization | hye: պրոտոն |
| Ido | |
| has gloss | ido: Protono es stabila partikulo quo okuras en la nukleo di omna atomi. |
| lexicalization | ido: protono |
| lexicalization | ido: Protono |
| Interlingua (International Auxiliary Language Association) | |
| has gloss | ina: Le proton es un barion formate per duo quarks up (in alto) e un quark down (a basso). Su carga electric es de un unitate positive (inverse a illo del electron). Illo constitue le nucleo atomic del hydrogeno, H+. E illo forma juncto con neutrones le nucleos atomic del materia cognoscite. |
| lexicalization | ina: proton |
| lexicalization | ina: Proton |
| Indonesian | |
| has gloss | ind: :Proton juga merupakan nama perusahaan otomotif Malaysia, lihat Proton (perusahaan otomotif). |
| lexicalization | ind: proton |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | ind: satuan listrik positif |
| Icelandic | |
| has gloss | isl: Róteind (áður kölluð prótóna) er þungeind með rafhleðslu upp á eina jákvæða einingu ( kúlomb) og massann 939,6 MeV/c² ( kg, eða um 1836 sinnum massi rafeindar). Spuni hennar er ½ þ.a. hún flokkast sem, fermíeind. Róteind telst stöðug, þar sem lægra mark helmingunartíma hennar er 1035 ár, þ.e. mörgum stærðargráðum meiri en aldur alheims. Til eru kenningar um að róteind hrörni. |
| lexicalization | isl: róteind |
| Italian | |
| has gloss | ita: Il protone è una particella dotata di carica elettrica positiva che può esistere libera o legata in un nucleo atomico. La sua scoperta viene generalmente attribuita a Ernest Rutherford, sebbene il fisico tedesco Eugene Goldstein ne avesse in precedenza ipotizzato lesistenza per spiegare i suoi esperimenti. Il valore della sua carica è uguale a quello dellelettrone, ma di segno opposto: 1,602 × 10-19 coulomb. Ha inoltre spin semi-intero (1/2) ed è quindi classificato come fermione. La sua massa è poco più di 1800 volte quella dellelettrone (circa 1836) e quasi uguale a quella del neutrone: il protone ha una massa a riposo di 1,6726231 × 10-27 kg (9,3828 × 102 MeV). Tale valore non viene predetto nellambito del modello standard, ma è stato determinato sperimentalmente. Alcune teorie, per risolvere il problema della massa delle particelle, ipotizzano un campo scalare che permea lo spaziotempo, che interagisce con le particelle in maniera differente: da tale interazione deriverebbe la massa. Le particelle responsabili del campo vengono chiamate bosoni di Higgs, tuttavia non esistono verifiche sperimentali della loro esistenza. |
| lexicalization | ita: protone |
| lexicalization | ita: idrogenione |
| Javanese | |
| has gloss | jav: Nang ilmu fisika, proton kuwe partikel subatomik sing duweni muatan listrik positif, gedhene 1.6 × 10-19 coulomb karo massa 938 MeV (1.6726231 × 10-27 kg, utawa sekitar 1800 ping massa siji elektron). |
| has gloss | jav: Ing fisika, proton iku partikel subatomic kanthi muatan positif sing gedhéné 1.6 x 10-19 coulomb lan massa 938 MeV (1.6726231 × 10-27 kg, utawa kurang luwih ping 1.800-né sawijining electron Umumé, sawijining atom itu dumadi seka sawetara proton lan netron sing ana ing inti (tengah) atom, lan sawetara elektron sing ngubengi inti kasebut. Ing atom kanthi muatan nétral, gunggung proton karo electron-né padha. Gunggungé proton ing pérangan tengah, umumé, bakal nentokaké sifat kimiané. Inti atom asring kasebut nuclei, nukleus, utawa nucleon, lan reaksi sing dumadi lan sesambungané kasebut reaksi nuklir. |
| lexicalization | jav: proton |
| Japanese | |
| has gloss | jpn: 陽子（ようし、プロトン、英proton）とは、物理学におけるハドロンの一つである。中性子とともに原子核を構成することから、これらを核子と総称する。質量1.67262×10-24gは電子質量の1836.15倍に相当する。直径は10-13cm。 |
| lexicalization | jpn: 陽子 |
| Kannada | |
| has gloss | kan: ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಪ್ರೋಟಾನ್ ಅಥವ ಧನವಿದ್ಯುತ್ಕಣವು (ಗ್ರೀಕ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ πρώτον / ಪ್ರೋಟಾನ್ = ಮೊದಲನೆಯ) ಒಂದು ದಷ್ಟು (೧.೬೦೨ × ೧೦−೧೯ ) ಧನ ವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಒಂದು ಉಪಪರಮಾಣು ಕಣ. ಇದರ ವ್ಯಾಸವು ೧.೬ ರಿಂದ ೧.೭×೧೦−೧೫ ನಷ್ಟು ಇದ್ದು, ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯು ೯೩೮.೨೭೨೩೧(೨೮) MeV/c2 ( ), ೧.೦೦೭ ೨೭೬ ೪೬೬ ೮೮(೧೩) ಅಥವಾ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನ್ನ ೧೮೩೬ ಪಟ್ಟು ಇರುತ್ತದೆ. |
| lexicalization | kan: ಪ್ರೋಟಾನ್ |
| Georgian | |
| lexicalization | kat: პროტონი |
| Korean | |
| has gloss | kor: 양성자(陽性子, proton)는 원자핵을 이루는 두 종의 기본 입자 중, 전하를 띠는 종이다. (전하를 띠지 않는 종은 중성자이다.) 다음과 같은 성질을 지닌다. * 전하 (1.602 × 10−19 C): 전자의 전하와 크기가 같고, 부호는 다르다. 관습적으로 양성자의 전하를 양으로 정하는데서 이름이 유래했다. * 질량 938.3 MeV/c2 (1.6726 × 10−27 kg이며 이는 전자 질량의 1836배이다. * 안정하다. 반감기의 하한은 1035년이다. 가장 간단한 대통합 이론들에서는 양성자가 붕괴하는 것으로 예측한다. * 바리온이다. |
| lexicalization | kor: 양성자 |
| lexicalization | kor: 프로톤 |
| Kölsch | |
| has gloss | ksh: Eh Proton ees eh Elementardeelsche watt positiv jelade ees. Zesamme met dä Neutrone un dä Elektrone bilden de Protone de Atome vun dä verschiedene schemische Elemente. Protone bestonn uss Quarks. En de Attome důnn de Neutrone un Prottohne de Masse beej_shtüüre, allso och et Jeweesh, un_zwa unjevääer halve halve, de Elläktrone maache do faßß nix mieh uß. |
| lexicalization | ksh: Proton |
| Kurdish | |
| has gloss | kur: Proton nava dendikê de cihê xwe ya taybet girtîye. Cîrana protonê notron e. Giraniya dendikê proton û notron pêk tîne. Proton mîna elektronê ne bitevgere. Bitenê çaxa cîsîmekê bibarbûyê biyekî din re nêzîkê hevdibin proton qarî tevbigere. |
| lexicalization | kur: proton |
| Latin | |
| has gloss | lat: Proton (-onis, n.) est particula subatomica ex tribus quarciis facta, scilicet e duobus quarciis u unoque quarcio d. Ergo habet onus electricum +1. |
| lexicalization | lat: proton |
| lexicalization | lat: Proton |
| lexicalization | lat: protonis |
| Latvian | |
| has gloss | lav: Protons ir pozitīvi lādēta daļiņa, kas sastāv no trim kvarkiem (diviem u kvarkiem un viena d kvarka) un parasti atrodas atoma centrā. Ernests Rezerfords noteica, ka protona masa ir apmēram 1800 reižu lielāka par elektrona masu. |
| lexicalization | lav: protons |
| lexicalization | lav: Protons |
| Lingala | |
| has gloss | lin: Proton eténi ya atome ezalí na káti ya mokókóló. Ezalí na mokúmba (charge) ya bobakisa (positive "+" ): e = 1,602 189 ×10-19 C ekokani na mokúmba ya eléktron kasi ya molongola (negative "-"). Masi na yangó (libotá*) ezalí mp = 1,672 65 ×10-27 kg. *bozito: elakisi poids kasi fízíkí elobí ’te poids na masse ezalí elɔ́kɔ mɔ̌kɔ́ tɛ́ !!! **kilo: ezalí moyoko (unité) ’te kasi lingála ekomisa yangó moyoko lokóla gramme óyo esengeli kozala. |
| lexicalization | lin: Proton |
| Lithuanian | |
| lexicalization | lit: protonas |
| lexicalization | lit: Protonas |
| lexicalization | lit: Pruotuons |
| Lombard | |
| has gloss | lmo: Ul prutún a lè una partisèla süb-atòmica, cunt una càrica elétrica pusitíva de 1,602·10-19 C, una màssa de 1,672623×10-27 kg (a stèmm 1800 vöölt püssee de un eletrún), e un spin de 1/2. Ul prutún a lè classificaa in del grupp dii bariúni, e lè cumpòost da trí quark (uud). La sò antipartisèla la sa ciàma antiprutún, e lè iguaal a lü sulameent ca la gà càrica cuntrària. Ul prutún a lè vüna dii partisèj ca fúrmenn ul nücli dii àtumi; in chímica e biuchímica, ul prutún a lè ul iún de lidrògen deslenguaa in de l'aqua. |
| lexicalization | lmo: prutún |
| lexicalization | lmo: Prutun |
| lexicalization | lmo: Prutún |
| Literary Chinese | |
| has gloss | lzh: 質子，合成原子之物也，其電荷屬陽，合一點六零二乘於十之負十九次方庫侖耳。蓋為費米子之屬，自旋半正，且合有夸克三，故亦為重子耳。觀其夸克，二上一下，膠子居中，合以強核力也。 |
| lexicalization | lzh: 質子 |
| Malayalam | |
| has gloss | mal: പ്രോട്ടോണ് ഒരു ധന ചാര്ജ് ഉള്ള അണു ഉപ-കണമാണ്. ഇതിന് അടിസ്ഥാന ധന ചാര്ജാണുള്ളത് (1.1.60217653(14)×10−19 C), വ്യാസം ഏകദേശം 1.65×10−15 മീ. ഉം ഭാരം 938.272309(28) MeV/c2 (1.6726×10−27 കി.ഗ്രാം), 1.007276466(13) u അതായത് ഏകദേശം ഇലക്ട്രോണിന്റെ 1836 മടങ്ങ് ഭാരം. |
| lexicalization | mal: പ്രോട്ടോണ് |
| Marathi | |
| has gloss | mar: प्रोटॉन हे अणूंमधील धनभारित कण असतात. जरी सहसा अणुकेंद्रात सापडत असले तरी हायड्रोजनच्या धनभारित आयन स्वरुपात त्यांचे स्वतंत्र अस्तित्व असते. |
| lexicalization | mar: प्रोटॉन |
| Eastern Mari | |
| has gloss | mhr: Прото́н ( гыч — икымше, тӱҥ) — , барион-влак дене кылдалтын шога, спинже 1/2, тулэҥер татылже +1. |
| lexicalization | mhr: Протон |
| Macedonian | |
| has gloss | mkd: Во физиката, протонот (Грчки proton = прв) е субатомска честичка со електронски полнеж од една позитивна основна единица (1.602 × 10−19 кулони) и маса од 938.3 MeV/c2 (1 E-27 kg|1.6726 × 10−27 kg, или околу 1836 пати поголема од масата на електронот). |
| lexicalization | mkd: протон |
| Mongolian | |
| has gloss | mon: Физикт, протон (Грек: πρώτον / proton буюу "анхны", "үндсэн" гэсэн утгатай) нь нэг эерэг суурь нэгж цэнэгтэй (1.602 Х 10−19 Кулон), атомаас жижиг бөөм юм. Диаметр нь ойролцоогоор 1.6-1.7 Х 10−15 м , масс нь 1.6726 Х 10−27 кг (938.27231(28) Мэв/c2, 1.007 276 466 88(13) а.е.м) буюу электроны массаас 1836 дахин хүнд болно. |
| lexicalization | mon: протон |
| Maori | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | mri: iraoho |
| Malay (macrolanguage) | |
| lexicalization | msa: proton |
| Burmese | |
| has gloss | mya: ပရိုတွန် ပရိုတွန်သည် အနုမြူဗဟို (Nucleus) တွင် တည်ရှိသည်။လျှပ်စစ်အဖိုဓာတ်(positive charge) ဆောင်သည်။ ပရိုတွန်တွင် အဖို 2/3 unit (+2/3) ဆောင်သော upquark နှစ်လုံးနှင့် အမ 1/3 unit (-1/3) ဆောင်သော downquark တစ်လုံးပါဝင်သည်။ |
| lexicalization | mya: ပရိုတွန် |
| Min Nan Chinese | |
| has gloss | nan: Tī Bu̍t-lí-ha̍k, iông-chú (proton) sī 1 chióng chhù-goân-chú lia̍p-chú; i ū 1 tan-ūi chiàⁿ-tiān ê ki-pún tiān-hō (elementary charge, 1.602 × 10−19 coulomb); ti̍t-kèng liōng-kî-iok 1.5×10−15 m; chit-liōng 938.3 MeV/c2 (1.6726 × 10−27 kg), chha-put-to sī tiān-chú ê 1836 poē. Iông-chú chin ún-tēng, poàⁿ-kiám-kî (half-life) siōng-bô ū 1035 nî kú. Iông-chú ê bi̍t-tō͘ tāi-iok sī 2.31 × 1017 kg m−3. Iông-chú ê spin sī ½. I ê hoán-lia̍p-chú (antiparticle) hō-chò hoán-iông-chú (antiproton). Iông-chú kap tiong-chú lóng sī hu̍t-chú (nucleon). Iông-chú iū koh kiò chò chit-chú. |
| lexicalization | nan: iông-chú |
| Low German | |
| has gloss | nds: Een Proton is een lütt Deelken, wat to de Baryonen höört. Dat Symbol is p. Tosomen mit de Neutronens sünd de Protonens de Bausteen vun den Atomkarn. Beid tosomen warn Nukleonens naamt. De elektrisch Laden is positiv (+). |
| lexicalization | nds: Proton |
| Nepal Bhasa | |
| has gloss | new: प्रोटोन धाःगु एटमया न्युक्लियसय् दैगु छगू पोजिटिभली चार्ज्ड सबएटमिक पार्टिकल ख। |
| lexicalization | new: प्रोटोन |
| Dutch | |
| has gloss | nld: Een proton (voorgesteld door p of p+) is een subatomair deeltje met een positieve elektrische lading. Ernest Rutherford ontdekte het in 1919. De atoomkern (of nucleus) van het meest voorkomende type (zie ook isotoop) waterstofatoom, H, is één enkel proton. De nuclei van andere atomen bevatten zowel neutronen als protonen. Het aantal protonen van de kern bepaalt tot welk chemisch element het atoom behoort. |
| lexicalization | nld: proton |
| Norwegian Nynorsk | |
| has gloss | nno: Eit proton er ein positivt lada kjernepartikkel. Ladninga er like stor som elektronladninga, medan massen er om lag den same som massen av eit nøytron. |
| lexicalization | nno: proton |
| Norwegian Bokmål | |
| lexicalization | nob: proton |
| Norwegian | |
| has gloss | nor: :Denne artikkelen er om partikkelen, for raketten se Proton (rakett). Et proton er en partikkel i en atomkjerne. Protonet er positivt ladd og består av to u-kvarker og en d-kvark. Det er tallet på antallet protoner i kjernen som bestemmer hvilket grunnstoff, atomnummer og protontall et stoff har. For eksempel er det bare i hydrogenatomet at kjernen kun har ett proton, mens i helium har kjernen to protoner. I grunnstoff, isolert sett, er antallet protoner og elektroner like store. Da det også representerer motsatte ladninger. Ikke isolert sett prøver atomet å oppnå oktettregelen, og gjør protontallet og elektrontallet ulikt. Protontallet er sammen med nøytrontallet, nukleontallet. Det er antatt at det finnes omkring 10^80} protoner i universet. Protoner har i likhet med alle grunnpartikler, antipartikler. |
| lexicalization | nor: proton |
| Novial | |
| has gloss | nov: Protone es stabili subatomi partikle trovat in li nukleus de omni atomes. |
| lexicalization | nov: protone |
| lexicalization | nov: Protone |
| Occitan (post 1500) | |
| has gloss | oci: Lo proton es una particula subatomica amb carga electrica positiva de 1,6 × 10-19 coulomb e massa de 1,672 6231 × 10-27 kg (aproximativament 1800 còps mai pesant que lelectron). Foguèt descobèrt en 1919 per Ernest Rutherford. Lo proton se classifica coma barion, e se compausa de tres quarks (uud). Lantiparticula correspondenta, l'antiproton, a las meteissas caracteristicas que lo proton, mas amb una carga electrica negativa. |
| lexicalization | oci: proton |
| Iranian Persian | |
| lexicalization | pes: پروتون |
| Western Panjabi | |
| lexicalization | pnb: پروٹان |
| Polish | |
| has gloss | pol: Proton, p < πρῶτον – "pierwsze" (l.poj., rodz. nijaki)> - trwała cząstka elementarna z grupy barionów o ładunku +1 i masie spoczynkowej równej ok. 1 u. Protony są głównym składnikiem pierwotnego promieniowania kosmicznego. Protony wraz z neutronami (→ nukleony) tworzą jądra atomowe pierwiastków chemicznych. Liczba protonów w jądrze danego atomu jest równa jego liczbie atomowej, która z kolei jest podstawą uporządkowania atomów w układzie okresowym pierwiastków. |
| lexicalization | pol: proton |
| lexicalization | pol: Proton |
| Portuguese | |
| has gloss | por: Um é uma partícula que faz parte do núcleo de todos os elementos. Convencionou-se que o próton (ou protão) tem carga eléctrica positiva. |
| lexicalization | por: próton |
| lexicalization | por: protão |
| Quechua | |
| has gloss | que: Prutun nisqaqa iñuku hukipi kaq pusituwu chaqnasqa tiksi katacham, huk iñuku wisnuyuq. |
| lexicalization | que: Prutun |
| Moldavian | |
| has gloss | ron: Protonul (din grecescul πρῶτον=primul) este particula subatomică din nucleul unui atom, cu masa (mp = 1,673·10-27 kg) şi cu sarcina electrică pozitivă (qp= e = 1,602·10-19 C). Numărul protonilor este caracteristic pentru toti atomii unui element. El reprezintă numarul de sarcini nucleare Z (numarul de sarcini electrice pozitive). Numărul de protoni stabileşte poziţia elementului în sistemul periodic al lui Mendeleev. Numarul de Protoni = Numarul de sarcini nucleare = Numarul de ordine' |
| lexicalization | ron: proton |
| Russian | |
| has gloss | rus: Прото́н (от — первый, основной) — элементарная частица. Относится к барионам, имеет спин 1/2, электрический заряд +1. В физике элементарных частиц рассматривается как нуклон с проекцией изоспина +1/2 (в ядерной физике принят противоположный знак проекции изоспина). Состоит из трёх кварков (один d-кварк и два u-кварка). Стабилен (нижнее ограничение на время жизни — 2,9×1029 лет независимо от канала распада, 1,6×1033 лет для распада в позитрон и нейтральный пион). |
| lexicalization | rus: протон |
| Sicilian | |
| has gloss | scn: Lu prutoni è na particedda càrica chi pò esìstiri lìbbira o liata nta un nùcliu atòmicu. Lu valuri dâ carrica elèttrica è di 1,602 × 10-19 coulomb. La massa a riposu è di 1,6726231 × 10-27 kg (9,3828 × 102 MeV/c2). |
| lexicalization | scn: prutoni |
| lexicalization | scn: Prutoni |
| Slovak | |
| has gloss | slk: | class=infobox Protón |
| lexicalization | slk: protón |
| Slovenian | |
| has gloss | slv: Protón je stabilen jedrski delec z maso 1,6726 · 10-27 kg in pozitivnim električnim nabojem 1,6022 · 10-19 As. Protoni skupaj z nevtroni sestavljajo atomska jedra (izjema je jedro v naravi najpogostejšega izotopa vodika 1H, ki ga sestavlja samo proton). Protone in nevtrone v jedru veže močna jedrska sila. Število protonov v jedru je tisto, ki določa, za kateri kemijski element gre. |
| lexicalization | slv: proton |
| Castilian | |
| has gloss | spa: En física, el protón (en griego protón significa primero) es una partícula subatómica con una carga eléctrica elemental positiva (1,602 176 487 × 10–19 culombios) y una masa de 938,272 013 MeV/c2 (1,672 621 637 × 10–27 kg) o, del mismo modo, unas 1.836 veces la masa de un electrón. Experimentalmente, se observa el protón como estable, con un límite inferior en su vida media de unos 1035 años, aunque algunas teorías predicen que el protón puede desintegrarse; es decir, que sus partículas pierdan la consistencia que poseen y como tal el átomo. El protón y el neutrón, en conjunto, se conocen como nucleones, ya que conforman el núcleo de los átomos. |
| lexicalization | spa: Proton |
| lexicalization | spa: protón |
| Albanian | |
| has gloss | sqi: Protoni (nga greq. πρῶτον, proton = i pari) është një grimcë e qëndrueshme nënatomike me ngarkesë elektrike pozitive që mund të jetë i lirë ose i lidhur me një bërthamë atomike, dhe me masë 1,836 herë më të madhe se e elektronit. Protonet gjenden ne berthamen e atomit se bashku me neutronet. Për çdo berthame te elementeve kimike , numri i protoneve është gjthmone i njejte dhe percakton vetite e nje atomi; ky numer është numri atomik i elementit. Nje proton i vetem është berthama e nje atomi te zakonshem hidrogjeni; si i tille është i ngjashem me jonin e hidrogjenit (H+). Protonet dhe neutronet janë nukleone, te cilet mund te lidhen nga forca atomike ne nje berthame atomike. Kundërlënda e protonit është antiprotoni, i cili ka ngarkesen e njejte me protonin por shenje te kundert. Protonet mund te shnderrohen ne neutrone nga kapja e elektronit; ngaqe neutronet janë me te rende se protonet, kjo ecuri nuk ndodh vetvetiu por vetem kur ushtrohet energji. |
| lexicalization | sqi: protoni |
| lexicalization | sqi: proton |
| Serbian | |
| has gloss | srp: У физици, протон (грчки протос = први) је субатомска честица са позитивним јединичним наелетрисањем од 1.6 × 10−19 кулона и масом од 938 -MeV}-/c2 (1.6726231 × 10−27 kg, или око 1 800 пута већом од масе електрона). Протон се сматра стабилним, са доњом границом полу-распад-а од око 1035 година, мада неке теорије предвиђају да протон може да се распадне. Протон је, попут неутрона, нуклеон. |
| lexicalization | srp: протон |
| Saterfriesisch | |
| has gloss | stq: N Proton is n subatomär litje Paat mäd ne positive elektriske Leedenge. Ernest Rutherford häd dät 1919 äntdäkt. Die Atomkääden (of Nukleus) fon dän maast foarkuumende Typ (sjuch uk Isotop) Woaterstof-Atom, H, is een eenpeld Proton. Do Nuklei fon uur Atome änthoolde Neutrone as uk Protone. Ju Taal Protone fon dän Kääden bestimt do chemiske Oainskuppe fon dät Atom un wäkker chemisk Element dät is. |
| lexicalization | stq: proton |
| lexicalization | stq: Proton |
| Sundanese | |
| has gloss | sun: Dina fisika, proton (basa Yunani proton = munggaran) nyaéta partikel subatomik nu mibanda hiji muatan listrik fundaméntal positif 1.6 × 10−19 coulomb sarta massa 938 MeV/c2 (1.6726231 × 10−27 kg, atawa kira 1800 kali massa éléktron). Proton watekna stabil, nu wates handap waktu paruhna kira 1035 taun, najan sababaraha téori ngaduga yén proton bisa luruh. |
| lexicalization | sun: proton |
| Swahili (macrolanguage) | |
| has gloss | swa: Protoni ni chembe ndani ya atomi. Ni sehemu ya kiini cha atomi yenye chaji ya chanja pamoja na neutroni zisizo na chaji. |
| lexicalization | swa: protoni |
| Swedish | |
| has gloss | swe: Proton (p}), en positivt laddad subatomär partikel som tillsammans med neutroner bildar atomkärnor. Antal protoner i atomkärnan bestämmer av vilket grundämne atomen är. |
| lexicalization | swe: proton |
| Kiswahili | |
| lexicalization | swh: protoni |
| Tamil | |
| has gloss | tam: நேர்மின்னி (proton, புரோத்தன்) என்பது அணுவின் கருவின் உள்ளே இருக்கும் நேர்மின்மம் கொண்ட ஒர் அணுக்கூறான துகள் ஆகும். நேர்மின்னியின் மின்ம அளவானது 1.602 × 10−19 C கூலாம் ஆகும். இதுவே ஓர் அடிப்படை மின்ம அலகும் ஆகும். இதன் திணிவு (பொருண்மை) 1.672 621 71(29) × 10−27 கிலோ கிராம் (kg) ஆகும். இது ஓர் எதிர்மின்னியின் (எலெக்ட்ரானின்), electron) திணிவைக் காட்டிலும் 1836 மடங்கு அதிகம் ஆகும். நேர்மின்னி (புரோத்தன்) ஒரு உறுதியான அனுத்துகள் (துணிக்கை) எனக் செயல்முறை ஆய்வுகள் காட்டுகின்றன. இதன் அரைவாழ்வுக் காலத்தின் மிகக் குறைந்த எல்லை ஏறத்தாள 1035 ஆண்டுகளாகும் எனக் கணித்துள்ளனர் |
| lexicalization | tam: நேர்மின்னி |
| Thai | |
| has gloss | tha: โปรตอน ( จากภาษากรีก: πρώτον / proton = เริ่มแรก) คืออนุภาคที่มีประจุไฟฟ้าเป็นบวกเกาะอยู่ในนิวเคลียสหรือใจกลางของธาตุเดียวกันจะมีจำนวนโปรตอนเท่ากัน เช่น ไฮโดรเจนเป็นธาตุตัวที่ 1 เบาที่สุดมีโปรตอนตัวเดียว โปรตอนเกิดจากควาร์ก up 2 และ down 1 มีประจุ +1.60x10-19 คูลอมบ์ มีน้ำหนัก 1.67x10-27 กิโลกรัม ฮีเลียมมี 2 ตัว เหล็กมี 26 ตัว ยูเรเนียมมี 92 ตัว |
| lexicalization | tha: โปรตอน |
| lexicalization | tha: อนุภาคของอะตอมที่มีประจุบวกซึ่งมีขนาดประจุเท่ากับของอิเล็กตรอน |
| Turkish | |
| has gloss | tur: Proton, atom çekirdeğinde bulunan artı yüklü atom altı parçacık'tır. Elektronlardan farklı olarak atomun ağırlığında hesaba katılacak düzeyde kütleye sahiptirler. Protonun Yükündeki Hassas Ölçü Evrendeki bütün protonlar 1,6 x 1019 değerinde pozitif yüke sahiptirler. Bu, atomlardaki çeşitli protonların birbirlerini itmelerini sağlar. Ama aradaki çekim, itmeden 100 kez daha güçlü olduğu için protonlar birbirlerinden ayrılmazlar. Protonun kütlesi elektronunkinden 1836 kez daha fazladır. Ama buna karşın, bilinmeyen bir nedenden ötürü elektronun yükü protonunkiyle aynıdır: 1,6 x 10-19 C. |
| lexicalization | tur: proton |
| Uighur | |
| lexicalization | uig: پروتون |
| Ukrainian | |
| has gloss | ukr: Прото́н (від - перший) – єдина стабільна частинка з позитивним зарядом +е. |
| lexicalization | ukr: протон |
| Urdu | |
| lexicalization | urd: اولیہ |
| Venetian | |
| has gloss | vec: El proton lè na partexeła carga poxitivamente che se cata intun nucleo atòmico, sia łìbara che łigà. Ła só descoverta ła vien asegnà comunemente a Ernest Rutherford, anca se ła só existensa lera za stà ipotixà dal fìxico tedésco Eugene Goldstein par spiegar el rixultato dei só esperiminti. El vałor de ła só carga el xe precixo de quel de lełetron (1,602 × 10-19 coulomb), ma el ga ségno contrario. Inoltre el proton el ga spin (1/2) osia semi-intiéro. |
| lexicalization | vec: proton |
| Vietnamese | |
| has gloss | vie: :Xem các nghĩa khác tại proton (định hướng) Proton (p hay H+, tiếng Hy Lạp πρώτον/proton = đầu tiên) là một loại hạt tổ hợp, một thành phần cấu tạo hạt nhân nguyên tử. Bản thân proton được tạo thành từ 3 hạt quark (2 quark lên và 1 quark xuống), vì vậy proton mang điện tích +1e hay +1.602 ×10-19 coulomb |
| lexicalization | vie: proton |
| lexicalization | vie: Prôton |
| lexicalization | vie: Prôtôn |
| Võro | |
| has gloss | vro: Proodon om tsibiputin, miä sais kuun kvargõst. Proodon om positiivsõ laenguga ja asus aadomisäsün. |
| lexicalization | vro: Proodon |
| Wolof | |
| has gloss | wol: Feppsaal as wàll-wàllaan la su sëfoo yanu mbëj bu baax(+) su man a féex ciy yëngoom walla mu taq cib saalu xarefulwoon . Ki ñuy wax ne moo ko wuññi mooy Ernest Rutherford, donte jëmmaan bu waa-almaañ bi Eugene Goldstein njoortoon na ag nekkam njëkk ngir manoon a dëggal ay gëstoom. Dayoob yanu mbëjam tollook bu mbëjfepp, waaye ak màndarga gu wuute: 1,602 × 10-19 coulomb. Lefam tuuti la rombee 1800 yoon bu mbëjfepp (daanaka 1836) te xawa tollook bu feppmaandu: feppsaal a ngi am lef gu toll ci 1,6726231 × 10-27 kg (9,3828 × 102 MmV). |
| lexicalization | wol: Feppsaal |
| Kalmyk | |
| has gloss | xal: Протон - атомин төвин маш бичкн зарядта хүв. |
| lexicalization | xal: Протон |
| Yoruba | |
| has gloss | yor: Àkọ́wá (proton) je owon abeatomu pelu agbára iná alapaotun pelu opo to je ona 1836 ju opo atanná lo. Akowa ati alaigbara ni a mo si abikun, to je pe ona ti a fi tipatipa de won mo inu inuikun atomu ni a mo si ipa atomu (atomic force). |
| lexicalization | yor: àkọ́wá |
| lexicalization | yor: Protoni |
| Yue Chinese | |
| has gloss | yue: 質子係一種帶 1.6 × 10-19 庫侖（C）正電荷嘅亞原子粒子，直徑大約係 1.6 to 1.7×10−15 m ，質量有 938 百萬電子伏特 /c²（MeV/c²），即係 1.6726231 × 10-27 kg，大約係電子質量嘅 1836.5倍。質子屬於重子類，由兩個上夸克同一個下夸克通過膠子喺強相互作用底下構成。 |
| lexicalization | yue: 質子 |
| Chinese | |
| has gloss | zho: 質子(proton)是一種帶 1.6 × 10-19 庫侖(C)正电荷的亚原子粒子，直徑約 1.6 to 1.7×10−15 m ，質量是938百萬電子伏特/c²(MeV/c²)，即1.6726231 × 10-27 kg，大約是電子質量的1836.5倍。質子屬於重子類，由兩個上夸克和一個下夸克通過膠子在強相互作用下構成。 |
| lexicalization | zho: 質子 |
| Malay (individual language) | |
| lexicalization | zlm: proton |
| Links | |
|---|---|
| similar | e/Proton |
| similar | e/simple/Proton |
| Media | |
|---|---|
| media:img | Bouw materie.PNG |
| media:img | Ernest Rutherford.jpg |
| media:img | Proton.svg |
| media:img | Quark structure proton.svg |
| media:img | Spinning proton.svg |
| media:img | Structure proton.png |
| media:img | Stylised Lithium Atom.png |
Lexvo © 2008-2025 Gerard de Melo. Contact Legal Information / Imprint
