Bulgarian |
has gloss | bul: Дао или тао в Таоизма и Конфуцианството, и въобще в китайската философия е концепция, която се превежда буквално като "път", "пътека", "маршрут", а понякога по-свободно като "доктрина" и "принцип" и се използва философски за да озачи фундаменталната или истинска природа на света. Това е активна и холистична концепция, която не е статична или атомична (за ралика от западната онтология и философия). |
lexicalization | bul: Дао |
Catalan |
has gloss | cat: El Dao o Tao (en xinès 道, pinyin Dào) és una noció filosòfica i religiosa fonamental dins del pensament xinès i extrem-oriental en general (a Corea i al Japó es pronúncia Do). La traducció del caràcter mateix vol dir "camí" o "ruta", però també "doctrina" o "principi", i sutilitza per indicar filosòficament la natura fonamental o veritable del món, i en aquest cas sescriu amb majúscula. |
lexicalization | cat: Dao |
lexicalization | cat: Dào |
German |
has gloss | deu: Dào heißt wörtlich aus dem Chinesischen übersetzt „Weg“, „Straße“, „Pfad“ und bedeutete in der klassischen Zeit Chinas „Methode“, „Prinzip“, „der rechte Weg“, was dem Wort im Konfuzianismus entspricht. Die Übersetzung nähert nur sehr grob an den abstrakten Gehalt des Wortes im daoistischen Kontext, denn das Dàodéjīng des Lǎozǐ stellte das Dào zum ersten Mal als eine Art von transzendenter höchster Wirklichkeit und Wahrheit dar. |
lexicalization | deu: Dao |
lexicalization | deu: Dào |
lexicalization | deu: Dạo |
Esperanto |
has gloss | epo: Tao, el la ĉina vorto "dao" (pinjine; pr. [tao]; vidu (1)), t.e. "vojo", la centra koncepto de taoismo, estas laŭ Laozio la plejalta, plejprofunda realo de la mondo. La Tao estas super la kapablo de vortoj, ekster tempo kaj spaco. "La Tao eldirebla ne estas la eterna Tao," diris Laozio. La Tao naskis la ĉielon kaj la teron kaj ĉiun kreaĵon, sed ne, kiel la kristana Dio, ne kiel ĉarpentisto faras tablon, sed kiel disvolviĝado de si mem. La Tao ne estas persono, kiel la kristana Dio, sed forto sen vizaĝo. Ĝiaj efiko kaj maniero estas videblaj en la agoj de la ĉielo kaj la tero, sed ne en la agoj de homoj. |
lexicalization | epo: Tao |
Estonian |
has gloss | est: Tao (hiina keeles 道, pinyinis dao (dáo), Wade-Giles: tao⁴, jaapani keeles 道 dō, korea keeles 도 do) tähendusega tee või rada' on ühtlasi taoismis, Vana-Hiina filosoofias ning ida filosoofias üldisemalt filosoofiline ja üldmõiste, mida on kasutatud väga erinevates tähendustes (kosmoloogiliselt: kogu universumi algus, ontoloogiliselt: kõik olemasolev, teoloogiliselt: kõikjalviibiv jumal, füüsikaliselt: ühendväli, psühholoogiliselt: puhas teadvus, eetiliselt: õige käitumine, pragmaatiliselt: tulemuslikkus jne). Enamasti seostatakse Taod loomulikkuse, looduslikkuse jmt. |
lexicalization | est: tao |
Finnish |
has gloss | fin: Dao (道 pinyin: dào; Wade-Giles: tao) on kiinalainen käsite. Se on kungfutselaisuuden ja taolaisuuden peruskäsite. Sana on kiinaa ja tarkoittaa tietä tai polkua. Dao käsitetään kaiken luojaksi, vaikkei sitä voikaan sanoin kuvata. Se ei ole luojajumala, vaan kaiken takana oleva alkusyy, josta kaikki lähtee ja siihen palaa ja on yhtä sen kanssa. Daosta puhui tällä tavoin mm. Laozi, jonka kirjoittamaksi väitetyssä kirjassa "Daodejing" daon olemusta kuvaillaan. |
lexicalization | fin: dao |
French |
has gloss | fra: Le tao ou dao est un terme de philosophie chinoise (en chinois 道, dao signifiant : « la voie », « le chemin » ; prononcé dō en japonais et "do" (도) en coréen). |
lexicalization | fra: Tao |
lexicalization | fra: Táo |
Croatian |
has gloss | hrv: Pojam Tao pojavljuje se najviše u vezi s imenom filozofa Lao-Cea, rođenoga god. 604. prije nove ere. Ali ovaj pojam je stariji negoli filozofija Lao-Cea. On ide zajedno s izvjesnim predstavama stare narodne religije o Taou «putu» neba. Pojam Taoa odgovara vedanskoj rti. Značenja Taoa su: put, metoda, princip, prirodna snaga ili životna snaga, zakoniti prirodni procesi, ideja svijeta, uzrok svih pojava, ono što je pravo, ono što je dobro, moralni svjetski poredak. Neki prevoditelji prevode Tao čak i sa izrazom Bog. |
lexicalization | hrv: Tao |
Italian |
has gloss | ita: Tao (道 letteralmente la Via o il Sentiero; traslitterazione pinyin: dào - in giapponese: dō), spesso tradotto come Il Principio, è uno dei principali concetti della Filosofia cinese. È leterna, essenziale e fondamentale forza che scorre attraverso tutta la materia dellUniverso, vivente o meno. È solitamente associata al taoismo, ma anche il Confucianesimo fa riferimento ad essa. Per dirla in una parola, il Tao "è". |
lexicalization | ita: Tao |
Japanese |
has gloss | jpn: 道(どう・タオ・みち)とは、中国哲学上の用語の一つ。人や物が通るべきところであり、宇宙自然の普遍的法則や根元的実在、道徳的な規範、美や真実の根元などを広く意味する言葉である。道家や儒家によって説かれた。 |
lexicalization | jpn: 道 |
Korean |
has gloss | kor: 도(道)는 인간이 지켜야 할 도리로, 동양 종교 사상의 전통에 있어서 우주의 궁극적인 실재로 생각되기도 한다. 도는 천지만물에 선행해서 존재한 것으로, 천지만물을 창조해 내는 근원이며, 우주를 지배하는 대조화(大調和)의 이법(理法)이다. |
lexicalization | kor: 도 |
Limburgan |
has gloss | lim: Tao of dao figuurlek waeg of pad, oetgesjpraoke es "Daauw", is 'n waezelek oonderdeel van de oosterse filosofie. |
lexicalization | lim: Tao |
Lithuanian |
has gloss | lit: Šis straipsnis yra apie filosofinę sąvoką. Apie ginklą dao skaitykite: Dao (ginklas) Dao (kin.: 道; pinyin: Dào; jap.k. tarimai: tō, dō, michi kor.: 도; viet.: Đạo) - viena pagrindinių kinų filosofinių ir religinių sąvokų, kurios tiesioginė prasmė kinų kalboje yra "kelias". Kartais vartojama su kitais žodžiais; svarbiausios tokios sudėtinės sąvokos klasikinėje kinų filosofijoje buvo 天道 Tiandao ("dangaus kelias"), 大道 Dadao ("didysis kelias") ir人道 Žendao (rendao, "žmogaus kelias"). Apie Dao kalba dauguma Kinijos filosofinių mokyklų, tarp jų daoizmas ir konfucianizmas. |
lexicalization | lit: Dao |
Macedonian |
has gloss | mkd: |- |style="line-height:0.1em;"| |- |} Тао (道, Pinyin Dào ) е метафизички концепт кој се среќава во таоизмот, конфучијанизмот, и воопшто во древната кинеска филозфија. Иако самиот термин се преведува како „пат“, „начин“, „доктрина“ или „принцип“, сепак најчесто се користи за да ја означи основата или вистинската природа на светот. |
lexicalization | mkd: Тао |
Dutch |
has gloss | nld: Tao of "dao" figuurlijk weg of pad, uitgesproken als "Daauw", is een metafysisch ("natuuroverstijgend") concept dat wordt gebruikt in het taoïsme, confucianisme en meer algemeen in de klassieke Chinese filosofie. Het vormt een wezenlijk onderdeel van de oosterse filosofie. |
lexicalization | nld: Tao |
Norwegian |
has gloss | nor: :Dao er også navnet på et fylke i provinsen Hunan i Kina. Tao eller Dào (kinesisk: 道) betyr rett og slett vei. Som filosofisk begrep er det «veien». |
lexicalization | nor: Tao |
Polish |
has gloss | pol: Dao lub tao – podstawowe pojęcie filozofii chińskiej, kluczowe dla taoizmu, ale używane również przez inne kierunki m.in. konfucjanizm. W zależności od autora i szkoły terminowi Dao przypisywane są bardzo różne znaczenia, od „uniwersalnej zasady kierującej wszechświatem” po „metodę postępowania [danej osoby]”. |
lexicalization | pol: dao |
Portuguese |
has gloss | por: Tao 道(pronuncia-se tao, mas na grafia chinesa Pinyin escreve-se Dao) significa, traduzindo literalmente, o Caminho, mas é um conceito que só pode ser apreendido por intuição. O Tao não é só um caminho físico e espiritual; é identificado com o Absoluto que, por divisão, gerou os opostos/complementares Yin e Yang, a partir dos quais todas as «dez mil coisas» que existem no Universo foram criadas. |
lexicalization | por: Tao |
Moldavian |
has gloss | ron: Tao (în chineză 道 sau dào, conform transcrierii pinyin, pronunţat tao; în japoneză pronunţat dō) este un concept al filozofiei chineze care înseamnă "cale", "metodă" sau "învăţătură", tradus adesea şi prin "principiul". Tao este o noţiune cheie a taoïsmului (filozofie religioasă chineză), la care face referire şi confucianismul. |
lexicalization | ron: Tao |
Russian |
has gloss | rus: Дао (, буквально — путь) — одна из важнейших категорий китайской философии. Конфуций и ранние конфуцианцы придали ему этическое значение, истолковав как «путь человека», то есть нравственное поведение и основанный на морали социальный порядок. При этом даосы вкладывают в это понятие иное значение, раскрытию которого служит трактат Дао Дэ Цзин |
lexicalization | rus: Дао |
Slovak |
has gloss | slk: Tao (道 dào – cesta, princíp, pravda, metóda, Tao, schopnosť, hovoriť, rozprávať) je podľa čínskej klasickej filozofie cesta, cesta prírody, zákonitosti prírody, životná cesta človeka a etická forma (tao-te). |
lexicalization | slk: tao |
Castilian |
has gloss | spa: Tao (道, pinyin: Dào) alude al significado más importante en la antigua filosofía china. Se podría traducir como el camino, la vía, el método, la dirección o el curso principal, en su versión japonesa se le llama Dō. |
lexicalization | spa: Tao |
Serbian |
has gloss | srp: Тао (или Дао - Пут) дословно значи Пут, а у кинеској филозофији означава законитост свемира, којим се по унутрашњој нужди креће свако светско збивање. Овај принцип могу разумети само појединци чији је живот усаглашен са основним принципима природе . |
lexicalization | srp: тао |
Swedish |
has gloss | swe: Dao (kinesiska: 道; pinyin: dào; Wade-Giles: tao; uttal: ) är inom den kinesiska filosofin en ett centralt och basalt begrepp. Det kan ha flera olika betydelser som varierar från en filosofiskola till en annan. Konfucianerna har sin tolkning och daoisterna sin. |
lexicalization | swe: Dao |
Turkish |
has gloss | tur: Çince bir terim olan Tao veya Dao; Taoizm'in ana ve temel kavramıdır. Türkçe "Yol" veya "Yön" anlamı içermektedir. Derleyicisi Lao Tzu "adını bilmediğim için ona Tao diyorum" diyerek açıklamıştır. Çin, Kore, Japonya gibi çoğu dogu halklarının düşünce kök ve temelini oluşturan düşünüş biçimidir Tao. Üstadlığı üstadlığa götüren bilgi veya üstadlığın üstadlığı olarakta açıklanmaktadır bazı kaynaklarda... "Varlık var mıdır?" sorusuna "Yoktur" diyen düşüncelerden biridir. Olaylar, dış görüşlerden başka bir şey değildir; her şey görecelidir, aldatıcı dünya varlıktan yoksundur görüşlerini savunur. |
lexicalization | tur: Tao |
Ukrainian |
has gloss | ukr: Да́о, Та́о (кит. 道, буквально — шлях) — найбільш об'ємна і складна категорія китайської філософії, та зокрема даосизму, яку можна порівняти із категорією буття. |
lexicalization | ukr: Дао |
Chinese |
has gloss | zho: 道在中國哲學中,是一個重要的概念,表示「終極真理」。此一概念,不單為哲學流派道家、儒家等所重視,也被宗教流派道教等所使用。 |
lexicalization | zho: 道 |