| Information | |
|---|---|
| has gloss | (noun) (linguistics) one of a small set of speech sounds that are distinguished by the speakers of a particular language phoneme |
| has gloss | eng: A phoneme is any of the units of sound (speech) which distinguish between one word and another. In most English accents there are about 24 consonantal phonemes and 20 vowel phonemes in the language, but only 26 letters. |
| has gloss | eng: In a language or dialect, a phoneme (from the , phōnēma, "a sound uttered") is the smallest segmental unit of sound employed to form meaningful contrasts between utterances. |
| lexicalization | eng: phoneme |
| subclass of | (noun) (phonetics) an individual sound unit of speech without concern as to whether or not it is a phoneme of some language speech sound, phone, sound |
| has subclass | (noun) (linguistics) any of various acoustically different forms of the same phoneme allophone |
| Meaning | |
|---|---|
| Afrikaans | |
| has gloss | afr: In menslike taal is 'n foneem die kleinste onderskeibare strukturele eenheid wat betekenis oor dra. Foneme is nie die fisiese segmente self nie, maar, in teoretiese terme, kognitiewe abstraksies daarvan. |
| lexicalization | afr: foneem |
| Arabic | |
| has gloss | ara: إن اﻟصُوتة (ﺟ۔ صُوَت) أو اﻟصوتم (فونيم)في اﻟلسانيات اﻟفونولوجية، أدقّ وحدة أساسية في الدراسة الصوتية الحديثة لأية لغة بشرية—تفرز معنى الكلمة؛ رغم ذلك، فإنها لا تحمله، لذا فهي تجريد استعرافي باﻟنظرية۔ |
| lexicalization | ara: صوتة |
| Asturian | |
| has gloss | ast: En Llingüística, un fonema ye la unidá sonora más pequeña con valor distintivu, o lo que ye lo mesmo, capaz destremar les palabres duna llingua. Suelen representase colos símbolos del Alfabetu Fonéticu Internacional ente dos barres oblicues: /a/, /b/, /θ/ ... |
| lexicalization | ast: fonema |
| Belarusian | |
| has gloss | bel: Фанэма — гук мовы, які разглядаецца ў сваім функцыянальным аспэкце і зьяўляецца асноўным аб'ектам вывучэньня фаналёгіі. |
| lexicalization | bel: фанэма |
| Breton | |
| has gloss | bre: E yezhoniezh e vez implijet an termen fonem pe soniad (saoz.: ) war dachenn ar fonologiezh evit komz eus keal teorikel ur sonenn hervez framm fonologel ur yezh resis. Da lâret eo, neo ket kevatal ur fonem dur fonenn hepmuiken war-eeun met kentoc'h da berzhioù ar fonennoù en ur yezh resis liammet ouzh ar semantik. |
| lexicalization | bre: fonem |
| Bulgarian | |
| has gloss | bul: Фонемата (от гръцки φώνημα, «звук») е най-малката звуково неделима частица от състава на думата, която може да изпълнява смислоразличителна функция в морфемите и в думите. При замяната на една фонема с друга се получава друга дума. |
| lexicalization | bul: фонема |
| Catalan | |
| has gloss | cat: El fonema (del grec φώνημα, "so de la veu") és labstracció del so, és a dir, la realització ideal dun so sense tenir en compte com es pronuncia realment en un context concret. Cada llengua té un nombre finit de fonemes, que actuen com a unitats mínimes per distingir significats entre paraules. Així en català la S sorda /s/ i sonora /z/ són fonemes, ja que distingeixen per exemple les paraules rosa (flor) i rossa (de cabells clars), mentre que en castellà aquesta distinció és una simple variant i no un fonema. |
| lexicalization | cat: fonema |
| lexicalization | cat: Fonemes |
| Czech | |
| has gloss | ces: Foném je nejmenší součást zvukové stránky řeči, která má rozlišovací funkci v systému konkrétního jazyka. Každý jazyk má odlišnou sadu fonémů, proto 2 odlišné zvuky mohou v některých jazycích mít stejnou funkci. Základní popis Záměna fonému má schopnost změnit význam slova ( např. lis – les – los ). Foném tedy není každá hláska jazyka, nýbrž jen ta, která je schopna význam odlišit (tzv. distinkce). Varianty fonémů, které vznikají vlivem okolních hlásek, ale nemají schopnost rozlišovat význam, se nazývají alofony (v češtině např. ŋ ve slově venku je alofonem fonému n; neexistují slova, která by se lišila jen tím, že jedno bude obsahovat n a druhé na stejném místě ŋ - takové dvojice slov s jedním obměněným fonémem se nazývají minimální slovní páry a poměr fonémů, jimiž se odlišují, se označuje jako fonologický protiklad). |
| lexicalization | ces: foném |
| Church Slavic | |
| has gloss | chu: Фѡни́ма малѣ́иша ѥдини́ца ꙁвѫ́ка ѩꙁꙑцѣ́ ѥстъ · Ꙁначє́ниꙗ нє имє́тъ · Раꙁличє́нию словє́съ и морфи́мъ слоу́житъ · |
| lexicalization | chu: Фѡни́ма |
| Chuvash | |
| has gloss | chv: Фонема (гр. phonema «сасă») — чĕлхери сасăсен тытăмĕн тĕп единици. Фонема — сăмахра е морфемăра кăна палăракан чĕлхе единици, вăл хăйне тĕллĕн, уйрăм çӳремест. |
| lexicalization | chv: фонема |
| Mandarin Chinese | |
| lexicalization | cmn: yīn su |
| lexicalization | cmn: yīn wei |
| lexicalization | cmn: 音位 |
| lexicalization | cmn: 音素 |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | cmn: yùn mu |
| lexicalization | cmn: 韵母 |
| lexicalization | cmn: 韻母 |
| Danish | |
| has gloss | dan: Fonem (af græsk φώνημα phṓnēma "lyd") betegner den sproglige lyd som funktionelt element, dvs. uafhængigt af den enkelte sprogbrugers udtale og uafhængigt af kontekstbestemte varianter – modsat allofoner. Fonemet er den mindste betydningsadskillende enhed i et sprog. Hvilke fonetiske forskelle, der konstituterer fonemer, afdækkes ved at undersøge forskellige lyds funktion i ord ved hjælp af minimale par. |
| lexicalization | dan: fonem |
| lexicalization | dan: Fonem |
| German | |
| has gloss | deu: Ein Phonem (selten: Fonem) ist die abstrakte Klasse aller Laute (Phone), die in einer gesprochenen Sprache die gleiche bedeutungsunterscheidende (distinktive) Funktion haben. |
| lexicalization | deu: Phonem |
| lexicalization | deu: Fonem |
| Lower Sorbian | |
| has gloss | dsb: Fonem jo nejmjeńša wóznam rozpóznawajuca jadnotka rěcnego systema. Wón se pśespytujo w rěcywědnem wobłuku fonologije. |
| lexicalization | dsb: fonem |
| Modern Greek (1453-) | |
| has gloss | ell: Τα φωνήματα (phonemes) αποτελούν τα ελάχιστα στοιχεία/μονάδες μίας γλώσσας, που παρέχουν διακριτική/διαφοροποιητική λειτουργία στο φωνητικό επίπεδο, για το νόημα του γλωσσικού ήχου. Η επιστήμη που ασχολείται με τη μελέτη των φωνημάτων μίας συγκεκριμένης γλώσσας, και ειδικότερα με τους γλωσσικούς ήχους που έχουν διακριτική/διαφοροποιητική λειτουργία στο γλωσσικό νόημα, είναι η φωνολογία (phonology). |
| lexicalization | ell: φώνημα |
| lexicalization | ell: Φώνημα |
| Esperanto | |
| has gloss | epo: En parolata lingvo, fonemo estas baza, teoria unuo de sono kiu povas distingi vortojn (t.e. ŝanĝi unu fonemon en vorto povas produkti alian vorton). Fonemo povas signifi kategorie multajn fonetike similajn aŭ fonologie interrilatajn sonojn (la rilato povas ne esti tiel fonetike evidenta, kiu estas unu el la problemoj de ĉi tiu koncepta skemo). |
| lexicalization | epo: fonemo |
| Estonian | |
| lexicalization | est: foneem |
| lexicalization | est: häälik |
| Persian | |
| has gloss | fas: واج در زبانشناسی کوچکترین جزء مشخص کلام است که جایگزینی آن با جزئی دیگر تفاوت معنایی ایجاد میکند. واجها کوچکترین واحدهای آوایی مستقلی هستند که به کمک آنها تکواژها ساخته میشود (یک یا چند تکواژ تشکیل یک واژه میدهند). مثلاً کلمهٔ «ما» از دو واج «م» (/m/) و «ا» (/A/) تشکیل شدهاست. |
| lexicalization | fas: واج |
| Finnish | |
| has gloss | fin: Foneemi on kielijärjestelmän pienin distinktiivinen eli merkityksiä erottava yksikkö. Foneemi on äänne(tyyppi), jolla on kielikohtainen tehtävä eli funktio. Esimerkiksi soinniton bilabiaalinen klusiili [p] ja soinniton aspiroitu bilabiaalinen klusiili [ph] ovat sekä englannin että antiikin kreikan äänteitä, mutta vain jälkimmäisessä ne ovat eri foneemeja, koskapa niiden foneettista eroa käytetään merkitysten erottamiseen: [pōs] (πῶς) miten? / [phōs] (φῶς) valo. Englannissa taas [p] ja [ph] -äänteitä ei käytetä merkitysten erottamiseen. Ne ovat yhden ja saman /p/-foneemin allofoneja: englannin [p]-äännettä nimitetään /p/-foneemin normiksi, kun taas [ph] on sananalkuinen variantti. |
| lexicalization | fin: foneemi |
| French | |
| has gloss | fra: En phonologie, domaine de la linguistique, un phonème est la plus petite unité discrète ou distinctive (cest-à-dire permettant de distinguer des mots les uns des autres) que lon puisse isoler par segmentation dans la chaîne parlée. Un phonème est en réalité une entité abstraite, qui peut correspondre à plusieurs sons. Il est en effet susceptible dêtre prononcé de façon différente selon les locuteurs ou selon sa position et son environnement au sein du mot (voir allophone). Les phones sont dailleurs les différentes réalisations d'un phonème. Par exemple [ʁ̥] dans croc [kʁ̥o], et [ʁ] dans gros [ɡʁo] sont deux phones différents du même phonème . On transcrit traditionnellement les phonèmes par des lettres placées entre des barres obliques: /a/, /t/, /r/, etc., selon la règle un phonème = un symbole. |
| lexicalization | fra: phonème |
| lexicalization | fra: Phoneme |
| lexicalization | fra: Phonème |
| lexicalization | fra: phonène |
| Irish | |
| has gloss | gle: Séard is fóinéim ann ceann de chuid fuaimeanna a gcloistear mar an bhfuaim chéanna iad. |
| lexicalization | gle: fóinéim |
| Galician | |
| has gloss | glg: O fonema é a unidade mínima, desprovista de significado, da fala, consistente nunha emisión sonora identificábel e distinguíbel conceptualmente do resto. Constitúe a unidade lingüística da primeira articulación da linguaxe. É como a imaxe mental do son e serve para diferenciar palabras. Para a súa identificación utilízase a proba da conmutación. |
| lexicalization | glg: fonema |
| Manx | |
| has gloss | glv: Ayns çhengoaylleeaght, she unnid neuloaghtagh sheean hengaghyn eh myn-heean. Tan unnid neuloaghtagh shoh kianglt rish possan dy heeanyn loaghtagh (sheeanyn mooie), as adsyn "y sheean cheddin" ayns aght ennagh rere loayreyderyn ny çhengey. Tan myn-heean cowraghey y "sheean bunneydagh" oc. |
| lexicalization | glv: myn-heean |
| Serbo-Croatian | |
| has gloss | hbs: U ljudskom jeziku, fonem je najmanja jedinica govora koja je bitna za značenje. Fonemi nisu sami fizički segmenti , već njihove apstrakcije. Fonemi se obično bilježe unutar kosih crta (npr. ). |
| lexicalization | hbs: fonem |
| lexicalization | hbs: fònēm |
| lexicalization | hbs: фо̀не̄м |
| lexicalization | hbs: фонем |
| Hebrew | |
| has gloss | heb: בשפה מדוברת, פונמה היא יחידה תאורטית בסיסית של הגייה שעשויה להבדיל בין מילים; כלומר, החלפה של פונמה אחת באחרת הופכת מילה אחת למילה שונה. פונמות מייצגות, בדרך כלל, אוסף של הגאים הדומים זה לזה במאפיינים פונטיים או פונולוגיים, כלומר אוסף של אלופונים. |
| lexicalization | heb: פונמה |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | heb: הברה |
| Hindi | |
| lexicalization | hin: XvanigrAma |
| Croatian | |
| has gloss | hrv: U ljudskom jeziku, fonem je najmanja jedinica govora koja je bitna za značenje. Fonemi nisu sami fizički segmenti , već njihove apstrakcije. Fonemi se obično bilježe unutar kosih crta (npr. ). |
| lexicalization | hrv: fonem |
| lexicalization | hrv: fonema |
| Upper Sorbian | |
| has gloss | hsb: Fonemy su předmjety rěčewědneje discipliny fonologija. Wone su najmjeńše woznam rozeznawace, nic pak woznam nošace jednotki rěčneho systema. To rěka, zaměnimy-li w słowje jedyn fonem na druhi, změni so woznam słowa, na př. boł – poł abo hraj – hrał, abo so woznam dospołnje zhubi, na př. bramaty – pramaty. |
| lexicalization | hsb: fonem |
| Hungarian | |
| has gloss | hun: A beszélt nyelvben a fonéma a hangok olyan elemi, elvont egysége, amely szavakat különböztet meg egymástól. Önálló jelentéssel nem rendelkezik, hanem jelentésmegkülönböztető szerepe van. Egy fonéma több olyan hangot képvisel, amelyek fonetikailag hasonlók vagy fonológiailag közel állnak egymáshoz (e kapcsolatnak nem kell fonetikailag is nyilvánvalónak lennie; ez a fenti elméleti keret egyik gyengéje). |
| lexicalization | hun: fonéma |
| Armenian | |
| lexicalization | hye: ֆոնեմա |
| lexicalization | hye: հնչույթ |
| Ido | |
| has gloss | ido: Fonemo es la maxim mikra elemento de parolata linguo qua diferigas parolaji. Exemple, p e t di pin e tin. |
| lexicalization | ido: Fonemo |
| Indonesian | |
| has gloss | ind: Fonem sebuah istilah linguistik dan merupakan satuan terkecil dalam sebuah bahasa yang masih bisa menunjukkan perbedaan makna. Fonem berbentuk bunyi. |
| lexicalization | ind: fonem |
| Icelandic | |
| has gloss | isl: Fónem er minnsta merkingargreinandi eining málsins. Ólíkt málhljóðum eru fónem huglægar eindir í hljóðkerfi málsins sem finnast með því að skoða venslin milli hljóða. |
| lexicalization | isl: fónem |
| lexicalization | isl: Fónem |
| Italian | |
| has gloss | ita: Un fonema è ununità differenziante, indivisibile e astratta di un sistema linguistico. Non è corretto dire che costituisce un fono usato a carattere distintivo in una certa lingua. Secondo lo strutturalismo rappresenta lunità minima di seconda articolazione, la più piccola e senza significato proprio. |
| lexicalization | ita: fonema |
| lexicalization | ita: Fonema |
| Japanese | |
| has gloss | jpn: 音素（おんそ）とは、音韻論で、任意の個別言語において意味の区別（弁別）に用いられる最小の音の単位を指す。音声学の最小の音声単位である単音とは異なり、実際的な音ではなく、言語話者の心理的な印象で決められる。音素は/ /で囲んで表記する。音素に使う記号は自由であり、各言語固有の音素文字が使われることもあるし、国際音声字母が使われることがある。なるべく簡便な記号が使われるのが普通である。ロシアの言語学者ボードゥアン・ド・クルトネが初めてその概念を提唱した。 |
| lexicalization | jpn: 音素 |
| lexicalization | jpn: 音韻 |
| Georgian | |
| lexicalization | kat: ფონემა |
| Korean | |
| has gloss | kor: 낱소리 또는 음소(Phoneme, 音素)는 소리내는 언어의 낱말을 구분시켜주는 이론적인 낱낱의 소리이다. 즉, 한 낱말에서 음소가 바뀌면 그 낱말 자체가 다른 뜻이 될 수 있다는 것이다. |
| lexicalization | kor: 표음 |
| lexicalization | kor: 낱소리 |
| lexicalization | kor: 음소 하나 |
| Kurdish | |
| has gloss | kur: Vac (ji farisî: Vaj) anko fonem (ji yewnanî: φώνημα, phōnēma, "deng", "peyv"), di zimanzanistiyê da, awayê teorîk yê nîşadana dengên her zimanekî ye. Vac dengekê zimanî ye ko bê amajekirina bib pêgeh an jihê wê di peyv an hevokê da dihêt pênaskirin. Vac ew deng e ko eger di peyvê da bihêt guhartin ramana peyvê diguhêrit an hema dengekê bêyî raman çêdikit. Carina çend deng weha xwe nîşadidin ko yek awayê ramanî pêkdiînin, dibêjî qey heman deng in. |
| lexicalization | kur: vac |
| lexicalization | kur: Vaç |
| Latin | |
| has gloss | lat: Phonema (a verbi voco stirpe longa + ) est minimum linguae naturalis elementum verborum sensus distinguens. Omnes linguae suum quaeque habent phonematum numerum, nam etsi, puta, duae linguae eadem phona habeant, fieri potest, ut statu phonematico inter se differant. Graecae et Anglicae muta bilabialis surda [p] et muta bilabialis surda aspirata [ph] ambabus est, verum tamen horum phonorum differentiam phoneticam Graeca sola ad sensus distinguendos habet, sicut [pōs] (πῶς) quomodo? / [phōs] (φῶς) lux. Anglicus autem sermo differentiam [p] et [ph] phonorum ad sensus distinguendos non habet; itaque sunt allophona unius et eiusdem /p/ phonematis: [p] phonum Anglicum appellatur norma phonematis /p/, [ph] autem nusquam nisi initio verbi eventum habet. |
| lexicalization | lat: phonema |
| Latvian | |
| has gloss | lav: Fonēma ( - skaņa) ir skaņa, ko lieto, lai izveidotu vārdus. Fonēmas ir runas minimālās vienības, kam ir atšķirīga jēga un sakārtotība laikā. Nomainot vienu fonēmu ar citu, vai izmainot to secību, iegūstam citu vārdu. |
| lexicalization | lav: fonēma |
| lexicalization | lav: Fonēma |
| Limburgan | |
| has gloss | lim: Foneem ies in de fonologie de collectieve benaming veur ein of miè klanke mèt dezelfde beteikenisóndersjeiende functie. Bepaalde klanke (allofone) kenne door de taalgebroeker es variante van 't zelfde foneem gehuèrd were. |
| lexicalization | lim: foneem |
| Lithuanian | |
| lexicalization | lit: fonema |
| Lombard | |
| has gloss | lmo: Int i lengu natüral, un funema lè lünità strutüral püssè pcinena che la porta significaa. I funema jhinn no segment fisich de per lur, ma jhinn, in sens teuretich, categurisassion de segment. |
| lexicalization | lmo: funema |
| Malayalam | |
| has gloss | mal: ഒരു ഭാഷയിലെ അര്ത്ഥഭേദമുണ്ടാക്കാന് കഴിവുള്ള ഏറ്റവും ചെറിയ ഘടനാപരമായ ഏകകമാണ് സ്വനിമം (Phoneme). ഭാഷണത്തില് ഒരേ ധര്മ്മം നിര്വഹിക്കുന്ന, അല്പമാത്രം വ്യത്യസ്തമായ സ്വനങ്ങളുടെ ആകെമാനമാണ് ഇത്. സ്വനിമം ഒരു ഭൗതികഖണ്ഡമല്ല (Physical Segment); മറിച്ച് ധാരണാപരവും അമൂര്ത്തവുമായ സങ്കല്പനമാണ്. ഇതിനെ മാനസിക യൂണിറ്റായി ഭാഷാശാസ്ത്രജ്ഞര് കാണുന്നു. ആന എന്ന വാക്ക് ഓരാളില് ഉണ്ടാക്കുന്നത് എങ്ങനെ ഏതെങ്കിലും ഒരു ആനയുടെ മൂര്ത്തരൂപമല്ലാതെ ആനയെക്കുറിച്ചുള്ള അയാളുടെ വിവിധ ധാരണകളുടെ സമാഹൃതബോധം ആകുന്നു, അതുപോലെ, അര്ത്ഥപരമായി ഒരേ ധര്മ്മം നിര്വ്വഹിക്കുന്ന സ്വനങ്ങളെ കേള്വിയിലും പ്രത്യക്ഷീകരണത്തിലും സാമാന്യവത്കരിച്ച് കാണാന് മനസ്സിനു സാധിക്കുന്നു. സ്വനിമത്തെ അപേക്ഷിച്ച് ഭൗതികമെങ്കിലും സ്വനത്തെയും കേവല ഭൗതികമായി കാണാന് കഴിയില്ല. ഒരിക്കല് ഉച്ചരിക്കപ്പെടുന്ന സ്വനം അതിന്റെ എല്ലാ സവിശേഷതകളോടെയും ആവര്ത്തിക്കുന്നില്ല. ചില ഭാഷാശാസ്ത്രജ്ഞര് സ്വനത്തിനു താഴെ അധസ്വനം എന്നൊരു തലത്തെ പരിഗണിക്കുന്നു. |
| lexicalization | mal: സ്വനിമം |
| Maori | |
| lexicalization | mri: oro |
| Malay (macrolanguage) | |
| has gloss | msa: Fonem sebuah istilah linguistik dan merupakan gabungan terkecil dalam sebuah bahasa yang masih boleh menunjukkan perbezaan makna. Fonem berbentuk bunyi. |
| lexicalization | msa: fonem |
| Min Nan Chinese | |
| has gloss | nan: Thoân-thóng gí-giân-ha̍k jīn-ûi im-sò· sī 1-ê gí-giân ê siaⁿ-im hē-thóng ê ki-pún tan-ūi. |
| lexicalization | nan: Im-sò͘ |
| Dutch | |
| has gloss | nld: Een foneem is een term uit de fonologie die verwijst naar een verzameling klanken die allemaal dezelfde betekenisonderscheidende functie hebben. |
| lexicalization | nld: foneem |
| lexicalization | nld: taalklank |
| Norwegian Nynorsk | |
| has gloss | nno: I talemål er eit fonem ei grunnleggjande, teoretisk eining – det minste lydsegmentet som kan endra tydinga av eit ord. Når fonologar skal kartleggja kva fonem eit språk inneheld, prøver dei å finna minimale par – to ord med ulik tyding, som skil seg frå kvarandre med berre éin språklyd. |
| lexicalization | nno: fonem |
| Norwegian Bokmål | |
| lexicalization | nob: fonem |
| Norwegian | |
| has gloss | nor: I talespråk er fonem en grunnleggende, teoretisk enhet – det minste lydsegmentet som kan endre betydningen av et ord. Når fonologer skal kartlegge hvilke fonemer et språk inneholder forsøker de å finne minimale par - to ord med ulik betydning som skiller seg fra hverandre med bare en språklyd. |
| lexicalization | nor: fonem |
| Novial | |
| has gloss | nov: Foneme es li maxim mikri fonetikal elemente de lingue kel pove diferisa du frases. |
| lexicalization | nov: foneme |
| lexicalization | nov: Foneme |
| Occitan (post 1500) | |
| has gloss | oci: Lo fonèma es labstraccion del son, es a dire, la realizacion ideala dun son sens prene en compte sa prononciacion fisica vertadièra dins un contèxte concret. De còps, arriba quun fonèma (ideal) siá representat pèr de sons (fisics) diferents segon lo contèxte. Cada lenga ten un nombre concret de fonèmas, quagisson coma dunitats minimalas pramor de distinguir de significats diferents entre las paraulas. |
| lexicalization | oci: fonèma |
| Ossetian | |
| has gloss | oss: Фонемæ у æвзаджы зæлон иуæг, морфемæтæ базонæн æмæ сæ иу иннæмæй хицæнгæнæн кæй фæрцы ис, ахæм. Морфемæтæ сты фонемæтæй конд, куыд сæ лыстæгдæр хæйттæй. |
| lexicalization | oss: фонемæ |
| Iranian Persian | |
| lexicalization | pes: واج |
| Polish | |
| has gloss | pol: Fonem – najmniejsza jednostka mowy rozróżnialna dla użytkowników danego języka. Fonem może mieć kilka reprezentacji dźwiękowych (alofonów) występujących w różnych kontekstach lub też zamiennie. Nie ma własnego znaczenia i służy do odróżniania elementów znaczeniowych (morfemów). Każdy fonem jest zespołem cech dystynktywnych pozwalających na odróżnienie go od pozostałych fonemów. Jest abstrakcyjną jednostką systemu fonologicznego, reprezentowaną w wypowiedzeniach przez głoskę. |
| lexicalization | pol: fonem |
| Portuguese | |
| has gloss | por: Em linguística, um fonema é a menor unidade sonora (fonética) de uma língua que estabelece contraste de significado para diferenciar palavras. Por exemplo, a diferença entre as palavras prato e trato, quando faladas, está apenas no primeiro fonema: P na primeira e T na segunda. |
| lexicalization | por: fonema |
| Moldavian | |
| has gloss | ron: În fonologie, fonemul este unitatea de sunet fundamentală din limbile vorbite care ajută la diferenţierea cuvintelor şi morfemelor. Prin modificarea unui fonem al unui cuvînt, se generează fie un cuvînt inexistent dar perceput ca diferit de către vorbitorii limbii, fie un cuvînt cu alt sens. Fonemele nu sînt sunetele ca atare, ci perceperea lor la nivel mental. Unui fonem îi pot corespunde mai multe sunete fizice, pe care vorbitorii unei limbi date le percep ca fiind unul şi acelaşi sunet. De exemplu, fonemul din cuvintele româneşti "har" şi "hidră" este perceput ca fiind identic, deşi în realitate în cele două cazuri el se articulează în locuri complet diferite (laringe, respectiv palat). Manifestările fonetice diferite ale unuia şi aceluiaşi fonem se numesc alofone. |
| lexicalization | ron: fonem |
| lexicalization | ron: Fonem |
| Russian | |
| has gloss | rus: Фоне́ма ( «звук») — минимальная единица звукового строя языка. Фонема не имеет самостоятельного лексического или грамматического значения, но служит для различения и отождествления значимых единиц языка (морфем и слов): |
| lexicalization | rus: фонема |
| Scots | |
| has gloss | sco: In spoken leids, a phoneme is a basic, theoretical unit o soond that disteenguishes wirds (that is, bi chyngin a phoneme in ae wird, the ootcome is anither wird thats meanin differs). The phoneme is a basic soond lith, thats lingueestic function is tae disteenguish the morphemes o a wird. Phonemes isna pheesical soonds, but abstractions. Phonemes is for ordinar seen as a faimlie o phones, thats seen as a single soond, an is pitten ower wi a common seembol. Phones thats phoneme instance variants, an represents the phonetic qualities o actual soond lithes, is kent as allophones. The basic soond unit comes oot throu phonemic analysis. Phonemic seembology is pitten atween slashes (//). A cuttit wey tae descrieve the notion o a phoneme is the wee-est differ atween wirds, that's ootcome is an unalike meanin. |
| lexicalization | sco: Phonemes |
| Slovak | |
| has gloss | slk: Fonéma je najmenšia komplexná jednotka zvukového systému jazyka, fungujúca v radoch takých jednotiek ako dištinktívna súčasť jazykových foriem (t. j. rozhodujúca o totožnosti týchto foriem a s nimi spájaných jazykových významov). Fonéma je abstrakcia druhého stupňa, jestvujúca ako sociálny jav v jazykovom vedomí používateľov jazyka. Nižším stupňom abstrakcie je hláska. Fonémy skúma fonológia. |
| lexicalization | slk: Fonéma |
| Slovenian | |
| has gloss | slv: Foném (starogrško : phōnēma - glas, z glasom izrečen) ali glásnik je najmanjša glasovna enota, s katero govorci določenega jezika razlikujejo pomen besed. S spremembo enega fonema v besedi vedno dobimo drugo besedo ali pa postane beseda nerazpoznavna. Istemu fonemu lahko v posameznem jeziku ustreza več glasov, ki jih imenujemo alofoni. Izraz prihaja iz stukturalne fonologije. Velikokrat foneme zapisujemo z eno črko, kar pa sploh ni nujno. V slovenščini na primer fonemu /v/ ustrezajo štirje glasovi: zobnoustnični v, dvoglasni u ter zveneči in nezveneči ustničnoustnični w. |
| lexicalization | slv: foném |
| lexicalization | slv: fonem |
| Sindhi | |
| lexicalization | snd: وايوم |
| Castilian | |
| has gloss | spa: Los fonemas son unidades teóricas básicas postuladas para estudiar el nivel fónico-fonológico de una lengua humana. Entre los criterios para decidir, qué constituye o no un fonema se requiere que exista una función distintiva: son sonidos del habla que permiten distinguir palabras en una lengua. Así, los sonidos /p/ y /b/ son fonemas del español porque existen palabras como /pata/ y /bata/ que tienen significado distinto y su pronunciación sólo difiere en relación con esos dos sonidos (sin embargo en chino los sonidos [p] y [b] son percibidos como variantes posicionales del mismo fonema). |
| lexicalization | spa: fonema |
| Sardinian | |
| lexicalization | srd: fonema |
| Saterfriesisch | |
| has gloss | stq: Dät Phonem is in ju Phonologie ju Benaamenge foar een of moor Luude, do jusälge betjuudengsunnerscheedende (distinktive) Funktion hääbe. Bestimde Luude (Allophone) konnen fon dän Sproakbenutser as Varianten fon dätsälge Phonem heerd wäide. Me spräkt fon n Minimoalpoor, wan two Woude weegen een eenpeld uur Phonem ferscheedene Betjuudengen hääbe (toun Biespil Bäiden un Mäiden). Dät hat dan: dät rakt ne phonologiske Opposition twiske dät b un dät m. Je moor Minimoalpoore me fint foar sun phonologiske Opposition, je gratter is ju funktionoale Belastenge fon sun Opposition. Bie min Minimoalpoore spräkt me fon ne ‘swäkke Oppostion’ un wan dät fon ferwante Luude neen Minimoalpoore rakt, dan sunt do as Allophone fon een Phonem tou betrachtjen. |
| lexicalization | stq: Phonem |
| Swedish | |
| has gloss | swe: :Läran om fonem kallas fonologi, ej att förväxlas med fonetik. Ett fonem, eller segmentala fonem, är ett språkljud; en fon, eller en grupp av foner med språkmässigt samma betydelse. Ett fonem brukar därför anges som det talade språkets minsta betydelseskiljande enhet. (Morfemet är den minsta betydelsebärande enheten. Ibland sammanfaller fonem och morfem som i orden i och ö.) Till exempel är kort ä ett fonem, trots att dess uttal varierar mellan ord som ”värk”, ”välj” och ”väck”. Dessa kontextuella uttalsvarianter kallas för allofoner. Fonem tecknas genom att man skriver snedstreck kring dem (t.ex. /a/, /p/ och /h/). Man tar reda på om ett ljud är ett fonem eller bara en fon genom att använda sig av minimala ordpar. |
| lexicalization | swe: fonem |
| Tamil | |
| has gloss | tam: ஒரு மொழியின் அடித்தளம் ஒலியனு ஆகும். மனிதர்கள் பேசும் மொழியில் ஒலியனு என்பது, கோட்பாட்டு அடிப்படையில் குறிப்பிட்ட ஒரு ஒலியைக் குறிக்கும் ஒன்றாகும். சொற்களும், உருபன்களும் ஒன்றிலிருந்து ஒன்று வேறுபடுவதற்குக் காரணமாயிருப்பன ஒலியனுக்களே ஆகும். ஒரு சொல்லிலுள்ள ஒரு ஒலியனை இன்னொரு ஒலியனாக மாற்றினால் அச்சொல்லின் பொருள் மாறிவிடும் அல்லது, அது பொருளற்ற ஒன்றாகிவிடும். |
| lexicalization | tam: ஒலியனு |
| Tagalog | |
| has gloss | tgl: Sa wikang ginagamitan ng tinig, ang ponema ay ang pundamental at teoretikong yunit ng tunog na nagbubuklod ng salita. Nakakabuo ng ibang kahulugan kapag pinapalitan ang isang ponema nito. |
| lexicalization | tgl: ponema |
| Turkish | |
| has gloss | tur: Fonem ses birimidir. Dil biliminde birbirleri yerine anlamda değişme olmadan geçebilen bir dizi ses, ses birimi veya sesliktir. Dil olgusunun en küçük yapı taşıdır. Fonetik alfabesindeki her simge bir fonemi işaret eder. Türkçe’de herbir harfe karşılık bir adet fonem vardır. Bu yüzden Türkçe okunduğu gibi yazılır, yazıldığı gibi okunur. |
| lexicalization | tur: fonem |
| Ukrainian | |
| has gloss | ukr: Фонема — це найменша (неподільна) структурно-семантична звукова одиниця, що здатна виконувати деякі функції у мовленні. Зокрема фонема творить, розділяє і розпізнає морфеми, слова, їхні форми в мовному потоці. |
| lexicalization | ukr: фонема |
| Urdu | |
| lexicalization | urd: صوتیہ |
| Walloon | |
| has gloss | wln: Èn oyon u foninme, c est l pus ptite boket d cåzaedje ki pout fé l diferince inte deus mots dins on metou lingaedje. |
| lexicalization | wln: oyon |
| Chinese | |
| has gloss | zho: 音位（英語：）是人類语言中能够区别意义的最小聲音单位 ，是音韻學分析的基礎概念。一個字或詞可由一至數個音節組成，一個音節可由一至數個音段（元音、輔音等）組成。音位與音段很類似，然而音位的基本定義是要能區分語義，如果兩個聲音所代表是同一個詞彙、同樣的意義，則異音可被視為同一個音位；反過來說，一個詞的任何一個音位若被換成別的，那麼它就不再是原來的那個詞，意義也會隨之改變。有意義的詞都可由音位組成，然而代換其中任何音位卻不能保證產生有意義的詞，也有可能變成無意義的一串音。每個語言都有自己的一組音位，這也就是這個語言的語音系統 ，音位可用來研究某個特定語言中如何將音組合成詞。音位有時被譯為音素，然而音素一詞在中文裡的用法較為混亂，不一定都是指音位。 |
| lexicalization | zho: 音位 |
| Links | |
|---|---|
| has category | (noun) the scientific study of language linguistics |
| similar | e/Phoneme |
| similar | e/simple/Phoneme |
| Media | |
|---|---|
| media:img | Conmutación de fonemas.gif |
| media:img | Consonantismo gl.jpg |
| media:img | H20 myr myn-heean.png |
| media:img | Phonemes of k.png |
| media:img | Vocalismo galego tónico.jpg |
| media | http://commons.wikimedia.org/wiki/Category%3APhonemes |
Lexvo © 2008-2025 Gerard de Melo. Contact Legal Information / Imprint
